3 betrouwbare anticonceptie zonder hormonen

Wat is niet hormonale anticonceptie?

Wie aan anticonceptie denkt, denkt al vrij snel aan de pil. Het bekende pilletje met hormonen die je vruchtbaarheidscyclus zo beïnvloeden dat er geen zwangerschap kan ontstaan. De pil was jarenlang hèt favoriete voorbehoedsmiddel. Maar de laatste tijd klinken er steeds meer kritische geluiden. Veel vrouwen zijn klaar met de bijwerkingen die de pil veroorzaakt.

Dat zie je ook terug in de cijfers: In 2014 gebruikte 38,1 % van de vrouwen de anticonceptie pil, in 2020 was dit 32 %. De daling is het grootst onder vrouwen tussen de 16 en 20 jaar. Van deze groep slikte in 2020 45,3 % de pil, tegenover 59,8 % in 2014. Dit meldt NRC.

Deskundigen verwachten dat die trend doorzet. En dan? Op welke vorm van anticonceptie stap je dan over? Is anticonceptie zonder hormonen misschien een beter idee?

Vrouwen willen geen bijwerkingen meer

Bart Fauser, hoogleraar gynaecologie (UMC Utrecht) weet waarom vrouwen de pil liever links laten liggen. Volgens hem namen de Dolle Mina’s uit de jaren ’60 de bijwerkingen op de koop toe, maar ligt dat nu heel anders.

Daarmee doelt Fauser op de bijwerkingen: de pil kan onder andere stemmingswisselingen, gewichtstoename en een verminderd libido veroorzaken. En dat zijn nog de ‘milde’ klachten. Wie de bijsluiter van de pil leest, wordt gewaarschuwd voor weliswaar zeldzame, maar zeer ernstige bijwerkingen als kanker en trombose. Overigens geldt dit ook voor andere vormen van hormonale anticonceptie, zoals het hormoonspiraaltje (Mirena), de prikpil en de anticonceptiering.

3 alternatieve voor anticonceptie met hormonen

Nu we met z’n allen steeds meer letten op onze gezondheid, slikken we ook liever geen oestrogenen en progestageen meer. Het alternatief: overstappen op anticonceptie zonder hormonen.
Dit betekent echt niet dat we weer terug moeten naar de methode ‘voor-het-zingen-de-kerk-uit’? Er zijn andere betrouwbare manieren om te vrijen zonder dat er een zwangerschap van komt.
Wij zetten een paar degelijke, hormoonvrije voorbehoedsmiddelen voor je op een rij:

1. Het koperspiraaltje werkt op basis van een koperdraadje. Dit draadje zorgt ervoor dat zaadcellen inactief worden. Het koperspiraaltje wordt in je baarmoeder geplaatst en beschermt je tot wel tien jaar tegen een zwangerschap.
   
2. Het condoom heeft veel voordelen. Zo is het nog altijd het enige voorbehoedsmiddel dat je beschermt tegen soa’s als gonorroe, hpv en hepatitis. Kies een condoom met een goede kwaliteit, bij voorkeur één waar een zaaddodend glijmiddel aan toe is gevoegd. Zolang je de gebruiksaanwijzing goed opvolgt, is dit een prima vorm van anticonceptie zonder hormonen.
   
3. Temperatuurmethode. Als je vruchtbaar bent, stijgt je lichaamstemperatuur. Door dagelijks je temperatuur te meten, kun je dus je vruchtbare dagen in kaart brengen. Op die dagen vrij je niet, of met een voorbehoedsmiddel. Check je naast je temperatuur ook de samenstelling van je baarmoederslijmvlies en het lh-hormoongehalte in je urine, dan is de kans op een zwangerschap uiterst klein. Overigens zijn er tegenwoordig geavanceerde apparaatjes verkrijgbaar die op basis van je lichaamstemperatuur een compleet vruchtbaarheidsprofiel voor je uitrekenen.
   

Toekomstige anticonceptie zonder hormonen

Er is dus hormoonvrije anticonceptie, toch kleven er ook aan die methoden wel wat nadelen. Zo kan het koperspiraaltje hevige menstruaties veroorzaken en is de temperatuurmethode intensief.
De wetenschap is dan ook bezig om nieuwe vormen van anticonceptie te ontwikkelen. Zo wordt er onder andere gedacht aan een methode die eicellen ondoordringbaar maakt voor zaadcellen. Het duurt alleen nog wel even voor het zover is. Tot die tijd toch maar wat condooms in huis halen. Of je kunt natuurlijk ook aan geheelonthouding doen…

Bronnen: AD.nl, vruchtbaarheidskalender.nl, Thuisarts.nl