6 oorzaken van een slaaptekort

In Nederland heeft een derde van alle volwassenen problemen met de slaap. Slechts 10-20% van de mensen komt hiervoor bij de huisarts. Bij vrouwen komt slapeloosheid tweemaal zo vaak voor als bij mannen. Ontdek 6 oorzaken van slecht slapen en de uiteindelijke gevolgen.

Slaap is belangrijk voor jouw gezondheid

Slaap is een belangrijke factor voor de hersenen. Als we slapen, herstelt en repareert het brein zich. Het verwerkt alle indrukken die we die dag hebben opgedaan. Goed slapen bevordert een goed geheugen en het concentratievermogen. Auteur Claire E. Sexton van de universiteit van Oxford geeft aan dat slaaptherapie mogelijk belangrijk kan zijn om de hersenen gezond te houden. Dit wordt nog nader onderzocht. Wetenschappers gaan onderzoeken of het verbeteren van het slaappatroon, een positief effect heeft op de afname van hersenvolume.

Waardoor wordt een slaaptekort veroorzaakt?

Helaas krijgt niet elke Nederlander de nodige slaap om zichzelf gezond en vitaal te houden. En daar zijn meerdere oorzaken voor:

1. Piekeren

Het kan zijn dat je moeilijk in slaap komt, omdat je ligt te pieren over een belangrijke vergadering, een examen of een verontrustend berichtje dat je ontvangen hebt. In je hoofd ben je zo aan het malen, dat het moeilijk is om in slaap te komen.

2. Depressie

Mensen met een depressie kunnen last hebben van slaapproblemen. Moeilijk inslapen of doorslapen of juist te vroeg wakker worden zijn veelvoorkomende problemen die kunnen leiden tot slaaptekort.

3. Pijn

Lichamelijke problemen kunnen je ook aardig uit je slaap houden. Spierpijn, oorpijn, kiespijn, keelpijn, hoesten, jeuk; het zijn allemaal nare factoren die je nachtrust kunnen verstoren.

4. Verstoord bioritme

Vooral mensen die in ploegendiensten werken kunnen hier last van hebben. De biologische klok wordt verstoord, waardoor het moeilijker wordt om de slaap te vatten. Ook een jetlag kan het slaapritme verstoren, omdat de biologische klok tijd nodig heeft om zich aan te passen aan de tijdzone. Misschien heb je dat zelf wel gemerkt toen je op vakantie ging of van vakantie terugkwam? Je moet even wennen aan het tijdsverschil.

5. Alcohol en cafeïne

Alcohol kan er wellicht voor zorgen dat je sneller inslaapt, maar je slaapt minder diep en vaak onrustig. Hierdoor is de kans groot dat je vaker en eerder wakker wordt. Nog even gezellig een bakje koffie in de avond? Dit kan je beter laten. Cafeïne stimuleert het zenuwstelsel, de hartslag en ademhaling, met als gevolg dat je klaarwakker in bed ligt.

6. Ziekte

Bepaalde ziektes kunnen zorgen voor slaapproblemen en slaaptekort. Bijvoorbeeld PLMD (periodic limb movement disorder). De persoon maakt trappende bewegingen tijdens de slaap, met als gevolg dat de slaap minder diep is. Een andere aandoening is het slaapapneusyndroom. Tijdens de slaap komen korte perioden van ademstilstand voor, waardoor de slaap ook minder diep is. Dit kan zorgen voor slaaptekort.

Gevolgen van een slaaptekort

Slaaptekort kan vervelende gevolgen hebben, waar je niet op zit te wachten.

Vermoeidheid

Een eerste logische gevolg is natuurlijk vermoeidheid. Dit gaat ook gepaard met een algemeen gebrek aan energie en concentratieproblemen. Je wordt minder productief en je bent sneller geïrriteerd. Ook je reactievermogen is veel trager, wat niet alleen nadelig kan zijn op het werk of tijdens het sporten, maar zelfs ronduit gevaarlijk tijdens het autorijden.

Versnelde huidveroudering

Daarnaast is slaaptekort funest voor je huid. Zweeds onderzoek laat zien dat mensen die weinig slapen, meer hangende oogleden, rode en gezwollen ogen, donkere kringen, bleke huid, rimpels, fijne lijntjes en hangende mondhoeken hebben dan mensen die goed slapen.

Bovendien kan langdurig slaaptekort leiden tot versnelde huidveroudering. Onderzoek heeft zelfs aangetoond dat mensen die te weinig slapen, als minder aantrekkelijk en gezond worden beoordeeld.

Krimpen van hersenen

Uit een andere studie blijkt dat slaaptekort nog een heel ander gevolg kan hebben. Te weinig slaap kan zorgen dat je brein sneller krimpt. Uit het onderzoek van de universiteit van Oxford blijkt dat de hersenen van mensen die kampen met slaaptekort, mogelijk sneller krimpen dan de hersenen van mensen met een goede nachtrust.

Symptomen schizofrenie

Het is niet verstandig om nachten door te halen. Onderzoek geeft aan dat wanneer je 24 uur lang wakker bent, dit symptomen kan geven die lijken op schizofrenie. Onderzoeker Ulrich Ettinger legt uit dat bij een nacht zonder slaap, duidelijke aandachtsproblemen voorkwamen bij de proefpersonen die overeen komen met klachten bij schizofrenie.

Er was sprake van chaos in de hersenen. De proefpersonen waren na een nacht doorhalen ook gevoeliger voor licht en geluid. Ook hun gevoel voor tijd en geur veranderde. Sommige deelnemers hadden zelfs het idee dat ze gedachten konden lezen of hadden een andere lichaamsperceptie. Zover moet je het dus zeker niet laten komen.

Het blijkt dus dat een goede nachtrust belangrijk is en het is dan ook verstandig om hulp te zoeken als je kampt met slaapproblemen. Want zeg nou zelf, op een verouderde huid of hersenverkleining zit je toch niet te wachten?