Energy drinks ongezond?

Energy drinks: heus geen onschuldige energiebommetjes

Ken je van die dagen dat het lijkt alsof er geen einde komt aan je to do lijst? Of zit je in de stress voor je tentamenweek, een sollicitatiegesprek of assessment? Dat zijn de dagen waarop je wel een powerboost kunt gebruiken en alle hersencapaciteit op volle toeren moet draaien. Steeds meer mensen nemen dan een blikje energy drink. De drankjes bevatten veel cafeïne en suiker waardoor je direct veel energie krijgt. Dat maakt echter ook dat ze niet goed voor je gezondheid zijn. De drankjes worden zelfs geassocieerd met hartziekten en plotselinge hartdood. Maakt deze super snelle powerboost je tot ninja of kamikaze piloot?

Wat doet het?

Energy drinks zijn echte energiebommetjes: ze hebben een stimulerend effect op je lichaam en geest. Ze zijn bedoeld om je energieleven op te krikken, bijvoorbeeld om de lange schooldag door te komen, je sportprestaties te verbeteren of je vermoeidheid te boven te komen. Naast deze lichamelijke effecten hebben ze ook effect op je brein. Door de cafeïne die er in zit worden je hersenen wakker geschud en word je alert. Ideale brainpower voor een tentamen zou je kunnen zeggen. Daarnaast hebben de fluorescerende drankjes ook effect op het genotscentrum in je hersenen; je voelt je er dus (eventjes) happy door of soms zelf euforisch.

Wat zit er in?

Alle ingrediënten in de blikjes zijn zorgvuldig samengesteld om jou de grootste oppepper te geven. Op de verpakking kun je verschillende termen tegenkomen en per merk verschilt de samenstelling. Een blikje energy drink bevat net zo veel cafeïne als een kop koffie (circa 80 milligram). En afhankelijk van het merk tot wel 11 suikerklontjes. Daarnaast bevat het natuurlijk water en de welbekende kleur-, geur- en smaakstoffen. Op de verpakking kun je de term Guarana tegenkomen: dit is in veel energy drinks het ingrediënt dat voor een flinke dosis cafeïne zorgt. Taurine en Tryptofaan zijn aminozuren die ons lichaam nodig heeft voor een heleboel lichaamsfuncties. Ze worden aan de drankjes toegevoegd om je lichaam ultiem te laten presteren. Taurine stimuleert bijvoorbeeld de afbraak van melkzuur in je spieren waardoor je uithoudingsvermogen toeneemt. Ook staat er vaak vermeld dat het drankje vitamine B bevat. Dit zijn voedingsstoffen als Choline en Lecithine die van invloed zijn op je concentratie en metabolisme. Kortom, alle ingrediënten dragen bij aan het oppeppen van je lichamelijke en geestelijke energiepeil.

Wat is het effect?

Ik hoor je denken; als energy drinks geen schrikbarende stoffen bevatten, wat is er dan zo ongezond aan? Dat heeft te maken met de nadelige effecten van de ingrediënten en de effecten op lange termijn. Zowel koffie als suiker zijn flink verslavend. Ze activeren een gebied in je brein waar je blij en actief van wordt, hierdoor kun je er moeilijk vanaf blijven. Cafeïne onderdrukt je eetlust en het stimuleert je stofwisseling. Wanneer je te veel cafeïne binnenkrijgt, kunnen gevoelens van angst en rusteloosheid opkomen, maar ook irritatie en hyperactiviteit. Daarnaast kan het problemen geven als slaapgebrek en hoofdpijn. Daar gaat je powerboost! Suiker is een heel andere onruststoker. Suiker heeft een negatief effect op je bloedsuikerspiegel, hormoonhuishouding, het verlaagt je weerstand en uiteindelijk is het tegenovergestelde waar: suiker geeft geen energie, maar kost energie. Maar dat is nog niet alles…

Alarmerend

Vanwege de toename in het gebruik van energy drinks en de associatie met hart- en vaatziekten en zelfs plotselinge hartdood, worden er steeds meer onderzoeken gedaan naar de effecten van het drankje. Uit recent onderzoek is gebleken dat energy drinks geen directe oorzaak zijn van bijvoorbeeld hart- en vaatziekten. Maar onderzoek wijst wel uit dat de drankjes een verhoogde bloeddruk en hartslag veroorzaken en dat de hartslag minder snel daalt na het sporten. De onderliggende oorzaken van deze problemen zijn bekende voorspellers van hart- en vaatziekten en hartdood. En deze effecten kunnen gebruikers, en zelfs jonge kinderen, ontvankelijk maken voor trombose. Alleen al vanwege de cafeïne zijn energy drinks voor (jonge) kinderen af te raden, maar de verhoogde risico’s op hart- en vaatziekten zou een verbod niet overbodig maken.

Energy & Alcohol

De combinatie van energy drinks met alcohol kan desastreuze gevolgen hebben. Dit vanwege de tegengestelde effecten van de middelen. Cafeïne maakt dat je hart sneller gaat kloppen: de energie giert door je lijf. Alcohol zorgt er voor dat je hart langzamer gaat kloppen: je wordt er ontspannen van. In je lijf zijn dus twee processen aan de gang wanneer je een cocktail drinkt van beiden en je lijf weet niet hoe het deze klap moet opvangen.

Overspannen brein

Er is nog niet eerder een tijdperk geweest waarin er zoveel van ons verlangd wordt. We willen graag goed voor de dag komen, fit zijn, een leuk sociaal leven hebben, vrijwilligerswerk doen, goed presteren, aan onze carrière bouwen… Om mee te gaan met de tijd en alle eisen die daar bij horen, kun je wel eens een extra shot power gebruiken. Energy drinks fungeren voor velen als een powerbank voor je brein om even snel op te laden. Er is behoefte aan producten die problemen met drie slokken kunnen verhelpen. Energy drinks of afslankpillen zijn daar mooie voorbeelden van. Neem liever een banaan als je energie nodig hebt, een kop koffie als je je goed moet concentreren, beweeg en neem voldoende rust. Wondermiddelen bestaan tenslotte niet.

Bronnen: Redbull.com, Researchgate.net, Springer.com