HRT; voordelen en risico’s

Geschreven door: Redactie

Laatste update: 09-06-2022

Hormone replacement therapy

De berichten over hormone replacement therapy (HRT) voor vrouwen kunnen verwarrend zijn – niet alleen voor gewone mensen en patiënten, maar ook voor artsen. Uit onderzoeken komen namelijk tegenstrijdige conclusies naar voren. Het voert te ver om hier in detail in te gaan op de controverses, maar laten we even kijken naar de belangrijkste kwesties bij het voorschrijven van HRT.

De overgang

HRT houdt in dat hormonen (natuurlijke of synthetische) worden ingenomen om verschillende overgangsklachten te verlichten. Vrouwen tussen de 40 en 60 jaar komen in de overgang terecht omdat ze steeds minder van het vrouwelijk hormoon oestrogeen produceren, waardoor na verloop van tijd geen ovulatie meer plaatsvindt en ook de menstruatie uitblijft. Typische overgangsklachten zijn opvliegers, nachtelijk zweten, vaginale droogte, verminderd libido, stemmingswisselingen en slaapstoornissen. Deze klachten kunnen vijf tot tien jaar aanhouden, maar zijn in het begin het ergst. De meest voorkomende klachten zijn opvliegers en nachtelijk zweten, maar liefst 80% van de vrouwen heeft hier tijdens de menopauze last van. Het is dan ook niet vreemd dat vrouwen medische hulp zoeken.

HRT Behandeling

Voordat HRT wordt voorgeschreven moet een arts nagaan of er geen sprake is of is geweest van abnormale vaginale bloedingen, trombose, een hartaandoening of kanker. Artsen kunnen ook testen doen om vast te stellen of HRT zonder direct risico kan worden voorgeschreven.

Hormoonpreparaten worden meestal als pil op basis van oestrogeen voorgeschreven. Vrouwen die hun baarmoeder nog hebben, krijgen een gedeelte van de cyclus ook progesteron voorgeschreven. De tabletten kunnen gedurende een bepaalde periode van de maandelijkse cyclus worden ingenomen, waarna een onttrekkingsbloeding volgt. De tabletten kunnen ook dagelijks ingenomen worden, zonder stopperiode.

Andere manieren om de hormonen toe te dienen zijn via een pleister, crème, gel of vaginale ring. Over het algemeen gaan de niet oraal toegediende hormonen gepaard met lagere risico’s en minder bijwerkingen dan de tabletten.

Voordelen en risico’s

De vermindering van oestrogeen brengt op de lange termijn ook een verhoogd risico op osteoporose (botontkalking) en hart- en vaatziekten met zich mee. HRT beschermt daartegen, dus dit is een belangrijk argument om voor HRT te kiezen. Maar elk voordeel heeft zijn nadeel. HRT wordt ook in verband gebracht met een verhoogd langetermijnrisico op trombose, borstkanker, eierstokkanker en baarmoederslijmvlieskanker – naast de bijwerkingen van de hormonen (oestrogeen en progesteron) zelf en de onregelmatige vaginale bloedingen die veel voorkomen in de eerste drie tot zes maanden van de hormoontherapie.

Er wordt nog steeds volop wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de langetermijnrisico’s van HRT. De verschillende uitkomsten van de diverse onderzoeken hebben er helaas toe geleid dat het medisch advies regelmatig wordt bijgesteld, wat voor verwarring onder patiënten zorgt. In februari van dit jaar werd nog een onderzoek gepubliceerd waaruit een licht verhoogd risico op eierstokkanker bleek – waar eerder geen sprake van was. Als u HRT gebruikt of overweegt te gebruiken, is het dus belangrijk om u te verdiepen in zowel de voordelen als de risico’s voor de lange termijn.

Effectief

Misschien lijkt HRT nu zo verwarrend dat u hormoontherapie maar het beste kunt vermijden, maar vergeet niet dat de therapie heel effectief kan zijn bij het bestrijden van bijzonder vervelende overgangsklachten. Veel van de bovengenoemde langetermijnrisico’s gelden in het bijzonder voor bepaalde patiënten. Het is dus van belang dat u uw klachten en situatie bespreekt met een arts om te bepalen wat het beste plan van aanpak voor u is.