Polsklachten, wat kun je doen?

Polsklachten

Nadat ik jullie in mijn vorige artikelen meer verteld heb over lage-rugklachten en nekklachten is het tijd om het over iets anders te hebben als de wervelkolom. In de praktijk zie ik ook geregeld patiënten met hand- of polsklachten, dus het lijkt mij nuttig om daar ook wat meer over te vertellen.

Wat is de pols?

Om goed te begrijpen wat polsklachten zijn is het eerst belangrijk om vast te stellen wat je pols precies is. De pols is het gewricht tussen je hand en je onderarm. Je onderarm bestaat uit 2 botten, namelijk je spaakbeen en je ellepijp. In je hand zitten wel 27 botjes.

Welke hand- en polsklachten komen vaak voor?

Hieronder licht ik de 3 hand- en polsklachten uit die ik het meeste zie binnen de praktijk waar ik werk. Het kan natuurlijk zo zijn dat een andere fysiotherapeut weer andere klachten veel ziet of dat de klachten waar jij last van heb er niet bij staan.

Carpaal tunnel syndroom (CTS)

Het carpaal tunnel syndroom (CTS) wordt veroorzaakt door een beknelling van de zenuw ter hoogte van de pols. Een zenuw zorgt onder andere voor gevoel en kracht. Je kunt je dus wel voorstellen dat wanneer een zenuw ingeklemd wordt, je gevoel en kracht minder worden. Dit kan zich uiten in een dof, tintelend of pijnlijk gevoel in de hand en vingers. Het kan voorkomen dat je daardoor dingen uit je handen laat vallen. De pijn die mensen met CTS ervaren kan doorstralen naar de onderarm, de elleboog en zelfs tot de schouder.

Alles bij elkaar kan dit behoorlijk vervelend zijn, maar waarom wordt die zenuw ingeklemd? Vaak wordt dit veroorzaak door een zwelling van de pezen die naast de zenuw liggen. Deze zwelling wordt op zijn beurt weer vaak veroorzaakt door hormonen. CTS treed dan ook vaak op tijdens de zwangerschap en in de overgang.

Behandeling carpaal tunnel syndroom (CTS)

De fysiotherapeut behandelt bij CTS relatief weinig. Als fysiotherapeut kan ik alleen het advies geven om de pols genoeg rust te geven. De huisarts kan een spalkbehandeling of injectie geven, verder is het een kwestie van veel rust houden. Gaan de klachten niet over, dan stuurt de huisarts de patiënt door naar de neurochirurg en bepaalt deze verder het beleid.

Artrose

Bij artrose verslechtert het kraakbeen waardoor je polsklachten kunt krijgen. In de hand en vingers zit ook kraakbeen dus ook daar kan artrose voorkomen. Naast pijn kan je ook stijfheid of krachtsvermindering hebben. Een typisch beeld van een hand waar artrose in zit, zijn de ‘knokig’ uitziende vingers aan de randen van de vingergewichtjes. Artrose in de pols zelf is zeldzaam en zie ik dus vrijwel nooit.

Behandeling artrose

De fysiotherapeut is bij mensen met artrose vooral bezig om met oefeningen de belastbaarheid weer op te bouwen. Pijn is vaak een teken van overbelasting en wanneer je de spieren traint om meer belasting aan te kunnen, zullen zij dus minder snel overbelast raken. Naast oefeningen geef je als fysiotherapeut ook adviezen om ervoor te zorgen dat het gewricht met de artrose in het dagelijks leven niet onnodig belast wordt.

Revalideren na een breuk

Zoals ik al eerder zei bestaan je arm en hand uit 29 botjes, het is dus niet gek dat ik veel mensen zie die een botje in de arm of hand gebroken hebben. Meestal komen deze mensen wanneer de revalidatie na het gips niet helemaal volgens plan verloopt. De bewegingen kunnen bijvoorbeeld erg stijf zijn door de lange periode van niet bewegen of door een slechte doorbloeding van spieren, pezen en het kraakbeen.

Behandeling revalidatie na een breuk

Na een breuk wordt het bewegen weer langzaam opgepakt. Gips is vaak voor wat langere tijd en in deze periode hebben de pols, hand en vingers niet kunnen bewegen waardoor deze wat stijf kunnen zijn en de doorbloeding wat minder kan zijn. De fysiotherapeut behandelt door middel van stimulerende massages, rektechnieken en beweegtechnieken om het gewricht weer soepel te krijgen en de doorbloeding op gang te helpen.

Oefeningen

Niet kunnen bewegen wil ook zeggen dat de spieren een tijd niet gebruikt zijn en dat er dus kracht verloren is gegaan. Het is dus zaak om na een periode van gips de belastbaarheid weer langzaam op te bouwen door oefeningen. Bij de behandeling van artrose en het revalideren na een breuk wordt er gebruik gemaakt van oefeningen om de belastbaarheid te vergroten. Hieronder staan 2 oefeningen die ik vaak gebruik om de kracht in de hand te verbeteren en de polsklachten verminderen. Wanneer je pijn voelt tijdens de oefeningen raad ik aan om hier gelijk mee te stoppen! Dit betekent waarschijnlijk dat de oefening nog te zwaar is.

1. Knijpkracht.
   Knijpen is een oefening waarbij je vrijwel alle spieren in de vingers, hand, pols en onderarm gebruikt. Neem hiervoor een wat zachtere tennisbal of een stressbal. Maak 3 series van 10-15 keer krachtig knijpen met steeds een minuut pauze tussen de series in.

1. Buigen en strekken.
   De beweging die je het meeste maakt in de pols is het buigen en strekken. Deze beweging kan je trainen door een half-literflesje te vullen met water en deze vast te pakken in je hand. Leg vervolgens je hand over de rand van de tafel en buig en strek je hand zover mogelijk. Maak 3 series van 10-15 keer met een minuut pauze ertussen.

Bronnen: nvvn.org, nhg.org