- Nieuws
Sterftekans meningokokkenziekte verdubbeld
Geschreven door: Redactie
Laatste update:
Meningokokkeninfectie eist 18 levens
Deze week worden de eerste jongeren opgeroepen voor een aangepast vaccin tegen de meningokokkenziekte. Dat is nodig omdat de dodelijke bacterie in opmars is: dit jaar alleen al zijn er 18 mensen overleden aan de gevolgen van een meningokokkeninfectie. Dat is een verdriedubbeling ten opzichte van 2017. Maar liefst 78 mensen werden ernstig ziek door meningokokken. Maar wat is de meningokokkenziekte eigenlijk en waarom moet er (opnieuw) worden ingeënt? Is deze ziekte echt dodelijk? En wat zijn de symptomen van de meningokokkeninfectie?
Meningokokken type W
De meningokokkenziekte is niet nieuw. Het vaccin tegen de bacterie die deze ziekte veroorzaakt, wordt dan ook al jarenlang aangeboden. Voorheen werden baby’s alleen ingeënt tegen type C, de meest voorkomende variant van de bacterie. Maar de afgelopen tijd zijn er besmettingen geweest met andere subtypes. Vooral de meningokok type W wordt vaak aangetroffen. Het oude vaccin gaf geen bescherming tegen deze bacterievariant. Vanwege de snelle stijging van het aantal slachtoffers dat meningokokken type W maakt, heeft het RIVM het vaccin aangepast. De vernieuwde inenting, die beschermt tegen vier soorten meningokokken, wordt niet alleen aangeboden aan zuigelingen, maar ook aan tieners.
Dodelijke bacterie
Meningokokken komen veel voor: bijna iedereen is drager. De bacteriën kunnen in je neus en keel zitten terwijl je nergens last van hebt. Ze verspreiden zich in de lucht, bijvoorbeeld als iemand hoest of niest. Meestal word je niet ziek van een besmetting. Maar soms (en dat gebeurt gelukkig zelden) kan de bacterie verder in het lichaam binnendringen. Meningokokken type W kunnen dan hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging veroorzaken. Dit zijn ernstige aandoeningen waaraan je kunt overlijden. Omdat de dodelijke bacterie zo besmettelijk is, zijn meningokokken type W een risico voor de volksgezondheid.
Meningokokkenziekte symptomen
De meningokokkenziekte lijkt in eerste instantie op een griepje. De klachten nemen echter in rap tempo toe. De belangrijkste symptomen van meningokokken type W zijn:
- Plotselinge hoge koorts;
- Misselijkheid, overgeven, diarree;
- Hoofdpijn;
- Sufheid of verminderd bewustzijn;
- Stijve nek, kin niet op de borst kunnen leggen (nekkramp, dit kan duiden op hersenvliesontsteking);
- Rode of paarse vlekjes op de huid (dit kan duiden op bloedvergiftiging).
Typerend voor de meningokokkeninfectie is de snelheid waarmee de ziekte zich ontwikkelt. Volgens Arie van der Ende (hoofd Nederlands Referentielaboratorium voor Bacteriële Meningitis) ‘kan iemand binnen 24 uur komen te overlijden’. Heb jij (of heeft je kind) last van symptomen die kunnen wijzen op de meningokokkenziekte, neem dan zo snel mogelijk contact op met een arts.
Is de meningokokkenziekte altijd dodelijk?
Wie een meningokokkeninfectie type W oploopt, kan bloedvergiftiging of hersenvliesontsteking krijgen. Deze ziekten zijn te bestrijden met medicijnen, maar alleen als er zo snel mogelijk wordt ingegrepen. Wordt de behandeling te laat ingezet, dan kan er blijvende en ernstige schade aan het lichaam ontstaan. Bloedvergiftiging kan bijvoorbeeld leiden tot het afsterven van ledematen. Hersenvliesontsteking kan blijvende hersenschade veroorzaken. De meningokok type W is een dodelijke bacterie. Te lang wachten met een medische behandeling kan uiteindelijk dan ook leiden tot de dood.
Wie loopt risico op meningokokkenziekte?
Meningokokken type W lijkt vooral gevaarlijk te zijn voor de jeugd. De meeste slachtoffers vielen in de leeftijdscategorie 15 tot 19 jaar. Ook baby’s zijn kwetsbaar, net als mensen die ouder zijn dan 50 jaar. Vaccinaties tegen de meningokokkenziekte worden op dit moment alleen aangeboden aan baby’s en tieners. Wie niet in deze doelgroepen valt en toch een inenting tegen meningokokken wil, moet dit zelf regelen en betalen. Een arts kan een recept uitschrijven voor het meningokokken vaccin. Ook bij een vaccinatiecentrum (GGD) kun je terecht voor een vaccinatie tegen meningokokken.
Meningokokkeninfectie voorkomen
De meningokokkenziekte is besmettelijk en wordt overgedragen via speekseldruppeltjes in de lucht. Iedereen kan de meningokokkenbacterie bij zich dragen. Een inenting tegen meningokokken beschermt je tegen de meest voorkomende varianten van de bacterie (typen A, C, W en Y). Wie niet wordt ingeënt, kan het risico op een besmetting verminderen door te letten op een goede hygiëne. Een paar tips:
- Nies of hoest altijd in je elleboog in plaats van in je hand. Zo voorkom je dat de bacterie via je handen verspreidt;
- Snuit in papieren zakdoekjes, gooi die direct weg en was daarna goed je handen;
- Was je handen regelmatig en verschoon handdoeken en vaatdoekjes iedere dag;
- Zorg je voor iemand met de meningokokkenziekte of woon je met diegene in één huis, dan kun je preventief antibiotica slikken om een eventuele besmetting in de kiem te smoren. Een arts zal in dat geval de medicijnen voorschrijven.