Voedselallergie

Geschreven door: Redactie

Laatste update: 15-03-2023

Voedsel is niet alleen lekker, het is ook een belangrijke bron van energie en brandstof voor ons lichaam. Voedsel houdt ons in leven en actief. Ons voedsel komt van de verschillende planten en dieren (en hun producten), waarmee we al meer dan een miljoen jaar samen geëvolueerd zijn op onze planeet. Maar niet elk menselijk lichaam is in staat om al het voedsel dat tot onze beschikking staat te verteren, zo’n 5% van de mensen heeft een voedselallergie. Opvallend is dat 90% van alle voedselallergieën wordt veroorzaakt door een handjevol voedingsmiddelen: noten, vis, melk, eieren, soja en tarwe.

Voedsel: een bron van energie

Oorzaak voedselallergie

Een voedselallergie wordt veroorzaakt doordat er na inname een allergische reactie ontstaat op een bepaald eiwit. Het immuunsysteem wordt geactiveerd en immunoglobine-E (IgE) en andere stoffen worden aangemaakt om het eiwit op te ruimen. Deze stoffen verspreiden zich via het bloed door het lichaam en tijdens het opruimen komt histamine vrij.

Histamine veroorzaakt de symptomen van allergieën:

Huiduitslag;
Niezen;
Zwelling van de luchtwegen;
Overgeven;
Maagdarmpijn.

Allergische reactie, wat te doen?

Een allergische reactie kan variëren van milde symptomen tot anafylaxie. Een anafylactische shock kan levensbedreigend zijn en de hart- en vaatfunctie in gevaar brengen. Daarom is het van levensbelang om voedselallergieën correct te diagnosticeren en beheersen.

Win altijd medisch advies in na een vermoedelijke aanval van voedselallergie. Tijdens het consult zal een arts vaststellen of er een duidelijk verband is tussen de inname van het voedingsmiddel en de symptomen, en andere mogelijke oorzaken zoals infecties en ontstekingen uitsluiten.

Voedselintolerantie

Het is ook belangrijk om onderscheid te maken tussen voedselintolerantie en voedselallergie. Bij intolerantie treden vergelijkbare symptomen op, maar meer geleidelijk. Deze worden echter niet veroorzaakt door het immuunsysteem, maar doordat een enzym ontbreekt waardoor de stof niet goed wordt opgenomen door de darmen, of als een direct gevolg van opname van de stof in de bloedbaan.

Lactose-intolerantie

Het bekendste voorbeeld is lactose-intolerantie. Meer dan 10% van de bevolking heeft hier last van en mist het enzym lactase, waardoor de lactose niet wordt verteerd. Ook glutenintolerantie (Coeliakie, niet te verwarren met glutenallergie) komt veel voor. Mensen die hieraan lijden verdragen geen tarwe en andere granen. Andere intoleranties zijn fructose-, sucrose-, salicylaat- en ei-intolerantie. Salicylaten zitten bijvoorbeeld in aspirine en ibuprofen.

Testen op voedselallergie

Om erachter te komen of er sprake is van voedselallergie kan een voedseltest worden gedaan. Bij een milde vorm van allergie wordt er een verdacht voedingsmiddel enige tijd uit het dieet verwijderd en daarna weer toegevoegd om te kijken of een reactie optreedt. Bij ernstige vormen van allergie vindt er een gecontroleerd onderzoek in het ziekenhuis plaats met testvoedingen.

Verdere testen zijn afhankelijk van het individuele geval, maar mogelijke onderzoeken zijn een huidpriktest waarbij een allergeen in de huid wordt geprikt, bloedonderzoek naar IgE-niveaus en RAST (Radio Allergo Sorbent Test) waarbij het bloed wordt onderzocht op antilichamen.

Allergisch en nu?

Als een allergie of intolerantie is gediagnosticeerd kan deze op twee manieren worden beheerst:

1. Voorkoming van blootstelling door producten te vermijden. Dit betekent in winkels goed alle etiketten lezen en in restaurants vragen welke ingrediënten in een gerecht zitten.

2. Bescherming tegen symptomen bij blootstelling. Van antihistaminica en steroïden bij een milde reactie tot adrenaline-injecties om een anafylactische reactie tegen te gaan bij ernstige allergieën.

Kinderen groeien vaak over hun allergieën heen (typisch voor koemelk- en ei-allergie), maar volwassenen helaas niet. Het is dus zaak om oplettend te blijven om een allergie met succes onder controle te houden.