Wat is een patent op medicijnen?

Alleenrecht productie van medicijn

In 2013 verliep het patent op een van de bekendste erectiemedicijnen: Viagra. Dit jaar gebeurt dat ook bij de erectiepil Cialis. Maar wat is dat eigenlijk, patent? Patent op een medicijn betekent dat de fabrikant het alleenrecht heeft om dat geneesmiddel te produceren en te verkopen. Niemand anders mag dan het desbetreffende medicijn maken en op de markt brengen. Op die manier heeft de fabrikant de garantie dat hij alle inkomsten uit de verkopen binnenkrijgt. Dat is wel zo prettig, want het ontwikkelen, testen en produceren van een medicijn kost enorm veel tijd en geld.

Hoe lang duurt een patent op medicijnen?

Een patent op medicijnen blijft niet altijd geldig. Meestal gaat het om een periode van 20 jaar. Zodra het patent verloopt, wordt het medicijn vrijgegeven en kunnen andere producenten het geneesmiddel namaken en verkopen onder een andere naam. Het nagemaakte medicijn wordt ‘generiek’ genoemd.

Het grote voordeel van generieke medicijnen: ze zijn veel goedkoper. Dat komt omdat de producenten van generieke medicijnen veel minder kosten kwijt zijn aan onderzoek en productie. De fabrikant van het originele merkmedicijn heeft immers al veel voorwerk gedaan. Ook marktwerking speelt een rol. Er komen meer varianten van hetzelfde medicijn beschikbaar, en hoe groter het aanbod, hoe lager de prijs.

Wat zijn de verschillen tussen een merkmedicijn en een generiek medicijn?

Een generiek medicijn bevat dezelfde werkzame stof als een merkmedicijn en heeft dus in principe hetzelfde effect. Generieke medicijnen verschillen echter ook op bepaalde punten met het origineel, bijvoorbeeld als het gaat om:

1. Hulpstoffen. Een generiek geneesmiddel bevat andere hulpstoffen, bijvoorbeeld een ander vulmiddel of een andere zoetstof.

1. Verpakking. Het medicijn kan anders verpakt zijn, bijvoorbeeld in een doordrukstrip in plaats van een potje, of in een ander soort doosje.

1. Bijsluiter. Het generieke geneesmiddel heeft een bijsluiter die door een ander bedrijf is geschreven en daardoor soms prettiger of juist minder prettig leest.

1. Smaak en uiterlijk. Soms heeft het generieke medicijn een andere vorm, geur of kleur dan het origineel.

1. Structuur. Soms zijn de generieke medicijnen harder, zachter of minder gemakkelijk te breken dan de merkmedicijnen.

Is een generiek medicijn even veilig?

Generieke medicijnen worden streng gecontroleerd op effectiviteit en veiligheid voordat ze verkocht mogen worden. In principe zijn generieke geneesmiddelen dus even veilig als merkmedicijnen. En omdat zorgverzekeraars behoorlijk op de kosten bezuinigen, geeft de apotheek tegenwoordig vooral de goedkopere generieke medicijnen mee. De meeste mensen zullen weinig tot geen verschil merken als ze overstappen naar een generiek geneesmiddel. Maar soms pakt deze verandering niet goed uit, bijvoorbeeld als iemand overgevoelig is voor bepaalde hulpstoffen, of als de werking van een medicijn heel nauw luistert. Er kunnen dan vervelende of zelfs ernstige bijwerkingen ontstaan.