Zonnebrandcrème; hoe werkt het?

Het wordt mooi weer, de zon gaat schijnen en iedereen gaat naar buiten. Heerlijk die warmte, maar het blijft noodzakelijk om je te beschermen tegen de zonnestralen. En gelukkig weten we dat ook. Zonnebrandflessen worden uit de kast gehaald en we smeren ons flink in met zonnebrandcrème. Hoe werkt een zonnebrandcrème precies en hoe beschermt het je tegen die schadelijke straling? Welke zonnebrand factor is verstandig te gebruiken en hoe zit het met de houdbaarheid van zonnebrand?

Voordat we overgaan op de werking van zonnebrandcrème, ga ik eerst dieper in op zonneverbranding. Wat gebeurt er precies?

Zonneverbranding

Het zonlicht is opgebouwd uit verschillende soorten straling, waaronder ultraviolette straling (UV-straling). Ultraviolette straling bestaat uit UVA, UVB en UVC.

1. UVA: straling die de aarde ongehinderd bereikt. Een hoge dosis is schadelijk voor de huid en het zorgt voor vroegtijdige huidveroudering.
2. UVB: straling die de aarde deels bereikt. Het is de grootste veroorzaker van zonneverbranding, maar is ook verantwoordelijk voor de aanmaak van vitamine D.
3. UVC: deze is het meest schadelijk, maar bereikt de aarde niet.

Te veel UV straling kan schadelijk zijn voor de huid. Dit kan nare gevolgen geven op lange en korte termijn. Het rood worden van de huid is eigenlijk een waarschuwingssignaal. Er dringt meer UV straling door in de huid dan de huid eigenlijk kan verdragen. Bij ernstige verbranding sterven er veel cellen af in de opperhuid met als gevolg dat de huid gaat vervellen. Er kunnen zelfs blaren ontstaan in extreme gevallen. Op lange termijn vergroot te veel UV straling de kans op vroegtijdige huidveroudering. Overmatige blootstelling aan UV straling bij kinderen is een belangrijk risicofactor voor het ontstaan van huidkanker op later leeftijd. Uit nieuwe cijfers blijkt dat zonneverbranding op jonge leeftijd de kans op een melanoom verdubbelt.

Genoeg redenen om jezelf te beschermen. Je hoort overal ‘Geniet van de zon, maar zon verstandig’. Hier kan ik me zeker in vinden. En één van de manieren is smeren.

Hoe werkt een zonnebrandcrème?

Je hebt zonnebrandcrèmes in verschillende soorten en maten. Eén ding hebben ze gemeen. Ze beschermen je tegen zonneverbranding en verkleinen hiermee de kans op huidveroudering en huidkanker. Zonnebrandcrème is onder te verdelen in twee categorieën:

1. Zonnebrand met chemische zonnefilters:

De moleculen absorberen de straling en zetten de energie om in een onschadelijke vorm. Het nadeel van chemische filters is dat ze instabiel zijn in combinatie met UV-licht. Dit betekent dat de bescherming vermindert als deze wordt blootgesteld aan de zon.

2. Zonnebrand met minerale zonnefilters:

Het product bevat twee anorganische stoffen, titaniumdioxide en zinkoxide. De ingrediënten werken als een soort spiegel en zorgen voor reflectie en verstrooiing van het UV-licht.

Er zijn onderzoeken die suggereren dat zonnebrand het risico op kanker juist verhoogd. Ondanks dit risico wordt aangeraden te blijven smeren, omdat de kans op huidverbranding groot is zonder te smeren.

Welke zonnebrand factor gebruiken?

Als je langs de schappen loopt zie je zonnebrandflessen met beschermingsfactor 2 tot beschermingsfactor 50. Wat zegt zo’n factor nu precies?

De beschermingsfactor (SPF – sun protection factor) drukt de werkzaamheid van zonnebrandcrème uit. Het gaat om het UV-absorberend vermogen van de crème. Anders gezegd: de SPF geeft aan hoe veel langer iemand in de zon kan zitten zonder te verbranden bij gebruik van een zonnebrandcrème in vergelijking tot niet-gebruik van een zonnebrandcrème. Dermatoloog Dr. Velthuis geeft een voorbeeld, ‘Bij een SPF van 4 kan iemand die na 10 minuten in de zon nog net geen last heeft van verbranding 40 minuten in de zon zonder te verbranden. Indien diezelfde persoon factor 15 zou gebruiken is dat 150 minuten (2½ uur).’

Welke beschermingsfactor het meest geschikt is hangt onder meer af van je huidtype. Het KWF Kanker Bestrijding maakt de volgende onderverdeling:

1. Huidtype 1:
   Verbrand zeer snel en wordt niet bruin.
   Advies: SPF 20-30
2. Huidtype 2:
   Verbrand snel en wordt langzaam bruin.
   Advies: SPF 15+
3. Huidtype 3:
   Verbrand niet snel en wordt makkelijk bruin.
   Advies: SPF 15+
4. Huidtype 4:
   Verbrand bijna nooit en bruint zeer snel.
   Advies: SPF 10-15

Twijfel je over je huidtype? Doe de huidtype test.

Hoe vaak smeren en hoeveel?

Het insmeren met zonnebrandcrème behoort niet tot mijn favoriete bezigheden. Vaak gebeurt het snel snel met de gedachte, het zal wel loslopen. Toch is goed om dit met enige aandacht te doen. Begin ongeveer 30 minuten voordat je in de zon gaat met smeren. Herhaal dit vervolgens elke 2 uur opnieuw. Ga je het water in, zweet je veel of kom je in contact met zand dan is het verstandig om vaker te smeren. Vergeet niet plekjes als je nek en oren in te smeren, deze plaatsen worden vaak over het hoofd gezien.

Er mag best een laagje gesmeerd worden. In onderzoek naar SPF wordt gebruik gemaakt van 2 mg / cm². De resultaten lieten zien dat de beschermingsfactor van 1 mg crème per cm² ongeveer de helft van 2 mgcm² was.

Er zijn er onderzoeken die vertellen dat teveel zonnebrand kan leiden tot vitamine D-tekort. Dit is een issue die nu regelmatig terug komt. Het is een kwestie van een goede balans hierin vinden denk ik. Ervoor zorgen dat je voldoende vitamine D binnenkrijgt, maar zonder zonneverbranding.

zonnebrandcrèmes bieden effectievere bescherming tegen UVB straling dan tegen UVA straling. Op de verpakking kan je zien of de zonnebrand ook bescherming biedt tegen UVA straling. Volgens strenge wetgeving dient de verpakking een apart logo of etiket te bevatten die dit aangeeft.

Houdbaarheid zonnebrand

Ik heb zelf een doos vol met zonnebrandflessen staan, waarvan ik geen idee heb of die nog wel goed zijn. Kan zonnebrand over de datum zijn? Jazeker. Zonnebrand is na aankoop nog 1 tot 2 jaar houdbaar. Is de verpakking geopend dan vermindert de beschermingsfactor. Dit is ook het geval als de fles warm wordt. Het advies luidt om zonnebrandcrème niet te lang te bewaren en niet in de volle zon neer te zetten. Weg met al die oude flessen en gewoon een nieuwe fles kopen, voor je eigen bescherming.

Weetjes

1. UV-straling gaat door glas heen.
2. UV straling wordt sterker door weerkaatsing via zand, water, sneeuw en ijs.
3. Gemiddeld 23% van de Nederlanders geeft aan het afgelopen jaar verbrand te zijn door de zon.

Je insmeren tijdens zonnige dagen kan je een hoop ellende besparen. Daarom zeg ik ook: Geniet van de zon, maar vergeet niet te smeren..!

Over Dokteronline.com

Dokteronline.com is het platform dat consumenten, artsen en apotheken verbindt om tot gerichte zorg behandeling te komen. Dokteronline.com gelooft in verantwoorde zelfregie als het gaat om goed te behandelen klachten.