Varenicline

Wat is varenicline?

Varenicline maakt de hersenen minder gevoelig voor nicotine. Dit ontwenningsmiddel maakt stoppen met roken daardoor gemakkelijker. De werkzame stof varenicline is verkrijgbaar in tabletten van 0,5 mg en 1 mg. Medicijnen op basis van varenicline zijn uitsluitend op recept verkrijgbaar.

Waar wordt varenicline voor gebruikt?

Artsen schrijven medicijnen met varenicline voor bij het afkicken van een rookverslaving.

Stoppen met roken

Roken is slecht voor de gezondheid. Rokers lopen meer kans op ernstige aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, kanker en diabetes. Onderzoek wijst uit dat zelfs het roken van 1 sigaret per dag de kans op een hartaandoening of beroerte al aanzienlijk verhoogt.

Stoppen met roken is niet gemakkelijk. Dat komt omdat de hersenen gewend zijn aan nicotine. Wordt deze stof niet snel genoeg aangevuld, dan treden er ontwenningsverschijnselen op, zoals een hevig verlangen naar een sigaret, trillende handen, misselijkheid en zweten. De werkzame stof varenicline vermindert het effect dat nicotine heeft op de hersenen. Hierdoor verminderen de afkickverschijnselen en wordt het stoppen met roken gemakkelijker.

Hoe gebruik ik het middel?

In welke vormen is de werkzame stof verkrijgbaar?

Het ontwenningsmiddel met varenicline is verkrijgbaar als tablet. Slik de tablet zonder te kauwen door met wat water.

Hoeveel mag ik ervan innemen?

Het gebruik van medicatie met varenicline wordt geleidelijk aan opgebouwd. Het is de bedoeling dat u begint met de behandeling terwijl u nog rookt. Na een tot twee weken is het lichaam gewend aan het medicijn en kunt u stoppen met roken. Het schema voor het gebruik van tabletten met varenicline is als volgt:

• Dag 1 tot en met dag 3: eenmaal daags 1 tablet à 0,5 mg
• Dag 4 tot en met dag 7: tweemaal daags 1 tablet à 0,5 mg
• Dag 8 tot het einde van de behandeling: tweemaal daags 1 tablet à 1 mg.

In totaal duurt de ontwenningskuur 12 weken.

Hoe vaak mag ik het gebruiken?

Gebruik dit medicijn niet vaker dan vermeld in de aanbevolen dosering, tenzij een arts dit voorschrijft.

Hoelang mag ik het blijven innemen?

Als de kuur is afgelopen, kunt u eventueel direct met een tweede kuur beginnen. De kans om blijvend te stoppen met roken wordt dan iets groter. U hoeft het gebruik dan niet meer op te bouwen, maar kunt verdergaan met de onderhoudsdosering van tweemaal daags 1 tablet à 1 mg.

De werkzame stof varenicline is niet geschikt voor kinderen jonger dan 18 jaar.

Wat moet ik doen als ik een dosis ben vergeten?

Gebruikt u dit medicijn 2 keer per dag en duurt het meer dan 4 uur voor het tijd is voor de volgende dosis? Neem de vergeten tablet dan alsnog in.

Gebruikt u varenicline 1 keer per dag en duurt het meer dan 8 uur voor het tijd is voor de volgende dosis? Neem de vergeten tablet dan alsnog in. Is er teveel tijd verstreken, sla de vergeten dosis dan over.

Wat zijn mogelijke bijwerkingen?

Tijdens de ontwenningskuur kunt u te maken krijgen met bijwerkingen, al krijgt niet iedereen hier last van. Mogelijke bijwerkingen van de werkzame stof varenicline zijn:

Soms

• hoofdpijn
• neusverkoudheid
• misselijkheid
• slaapproblemen en/of abnormaal dromen

Zelden

• maagdarmklachten
• verandering van eetlust (meer of juist minder trek)
• vermoeidheid
• duizeligheid
• droge mond
• pijn in de spieren en /of gewrichten

Zeer zelden

• verhoogde bloeddruk
• hartkloppingen, pijn op de borst
• beven, moeite met coördineren
• oogproblemen, zoals wazig zien, overgevoeligheid voor licht, tranende ogen
• dorst
• psychische klachten, zoals paniekaanvallen, stemmingsstoornissen, depressie,
• gespannen gevoel
• overgevoeligheidsreacties

Raadpleeg een arts als u last krijgt van ernstige bijwerkingen. Meer informatie over dit onderwerp vindt u in de bijsluiter.

Heeft varenicline wisselwerkingen met andere medicijnen?

De werkzame stof varenicline, maar vooral ook het stoppen met roken, heeft invloed op de werking van bepaalde medicijnen, waaronder:

• Insuline, een glucoseverlagend middel dat gebruikt wordt bij diabetes;
• Theofylline (wordt gebruikt bij benauwdheid);
• Flecaïnide, een medicijn tegen hartritmestoornissen;
• Bètablokkers (worden onder andere gebruikt bij hart- en vaatziekten), zoals bisoprolol, metoprolol en propranolol;
• Clozapine, haloperidol en olanzapine (antipsychotica).

Een arts weet of u deze medicijnen in dezelfde dosering kunt blijven gebruiken.

Mag ik dit middel gebruiken als ik zwanger ben of borstvoeding geef?

Zwangerschap

Gebruik ontwenningsmiddelen met varenicline niet als u zwanger bent.

Borstvoeding

Gebruik dit geneesmiddel niet als u borstvoeding geeft.

Vruchtbaarheid

De werkzame stof varenicline heeft voor zover bekend geen invloed op de vruchtbaarheid.

Kan ik bij gebruik van varenicline autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?

Autorijden

De werkzame stof varenicline kan soms bijwerkingen geven die uw reactievermogen beïnvloeden. Neem geen deel aan het verkeer als u last heeft van klachten als duizeligheid, slaperigheid, paniekaanvallen of moeite met coördineren.

Alcohol

De werkzame stof varenicline heeft geen wisselwerking met alcohol.

Voeding

U mag alles eten en drinken tijdens de behandeling met dit medicijn.

Kan ik zomaar stoppen met dit middel?

Als u in een keer stopt met dit middel kan de zin om te roken terugkomen. Soms is het daarom beter om het gebruik van het ontwenningsmiddel geleidelijk aan af te bouwen. Een arts kan u hierover adviseren.

Welke medicijnen bevatten varenicline?

Varenicline is de werkzame stof in het ontwenningsmiddel Champix.

Bronnen:

Varenicline, ontleend aan Apotheek.nl (Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie), https://www.apotheek.nl/medicijnen/varenicline?product=champix

Varenicline, ontleend aan Farmacotherapeutisch Kompas (Zorginstituut Nederland), https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/v/varenicline

van de Graaf, R.C. & van Schayck, O.C.P (2017). Mensen helpen bij stoppen met roken. Ontleend aan https://www.ntvg.nl/artikelen/mensen-helpen-bij-stoppen-met-roken/volledig

Artseninformatietekst Champix 0,5 mg en 1 mg filmomhulde tabletten, ontleend aan Pfizer, https://www.pfizer.nl/product/champix

Low cigarette consumption and risk of coronary heart disease and stroke: meta-analysis of 141 cohort studies in 55 study reports, ontleend aan BMJ 2018;360:j5855 (British Medical Journal, 24 january 2018), https://www.bmj.com/content/360/bmj.j5855