Cukrzyca (diabetes)

Cukrzyca, czyli diabetes mellitus, to przewlekła choroba metaboliczna. U osób z cukrzycą poziom cukru we krwi jest zbyt wysoki, ponieważ organizm nie jest w stanie go odpowiednio regulować. Wyróżnia się następujące rodzaje cukrzycy:

• Cukrzyca typu 1
• Cukrzyca typu 2
• Cukrzyca ciążowa
• MODY (cukrzyca spowodowana mutacją pojedynczego genu u młodych osób)
• LADA (powolna forma cukrzycy typu 1, w której układ odpornościowy atakuje komórki trzustki)
• Inne rodzaje, np. spowodowane uszkodzeniem trzustki

Cukrzyca może mieć różne przyczyny. Nie wszystkie są jeszcze znane, co sprawia, że nie zawsze można jej zapobiec. Przyczyny różnią się w zależności od typu cukrzycy. W przypadku cukrzycy typu 1 mogą to być:

• Wirusy
• Predyspozycje genetyczne

W przypadku cukrzycy typu 2 przyczyny mogą obejmować:

• Dietę
• Styl życia
• Predyspozycje genetyczne
• Nadwagę

Objawy różnych typów cukrzycy częściowo się pokrywają, ale ich nasilenie zależy od rodzaju cukrzycy. Cukrzycę typu 2 trudniej jest rozpoznać, ale przykłady objawów, które mogą na nią wskazywać, to:

• Nadmierne pragnienie
• Problemy ze wzrokiem, takie jak niewyraźne widzenie
• Częste oddawanie moczu
• Trudno gojące się rany
• Często nawracające infekcje

Na stronach poświęconych cukrzycy typu 1 i typu 2 znajdziesz więcej informacji o objawach charakterystycznych dla tych chorób. Niektóre osoby są bardziej narażone na cukrzycę, na przykład z powodu jej występowania w rodzinie. Czy rozpoznajesz u siebie objawy cukrzycy? W takim przypadku warto umówić się na wizytę u lekarza rodzinnego. Badanie krwi pozwoli szybko ustalić, czy masz cukrzycę. Ważne jest, aby jak najszybciej rozpocząć leczenie.

Niestety, cukrzyca typu 1 nie jest uleczalna, ponieważ jest to choroba autoimmunologiczna. Dla ogólnego zdrowia warto rzucić palenie, utrzymać zdrową wagę, regularnie się ruszać i zdrowo się odżywiać. Zdrowy styl życia może wpłynąć na rozwój cukrzycy typu 2.

Czy lekarz zdiagnozował u Ciebie cukrzycę? W takim przypadku omówi z Tobą możliwe metody leczenia. Wybór leczenia zależy od Twojej historii medycznej, stylu życia i preferencji.

Pacjentom z cukrzycą często zaleca się zmianę stylu życia. Zdrowe odżywianie, regularna aktywność fizyczna i utrata wagi w przypadku nadwagi to najważniejsze kroki, które należy podjąć. Dieta uboga w węglowodany i odpowiednia ilość ruchu mogą zmniejszyć zapotrzebowanie na leki (zawsze w porozumieniu z lekarzem). Może to również zmniejszyć ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Możliwe jest także obniżenie lub opóźnienie ryzyka powikłań, takich jak choroby sercowo-naczyniowe.

Stosowanie insuliny może wiązać się z ryzykiem i skutkami ubocznymi, które najczęściej wynikają z przedawkowania lub niedostatecznego dawkowania.

Najważniejsze skutki uboczne to:

• Zbyt niski poziom glukozy we krwi: jeśli podasz zbyt dużo insuliny, poziom glukozy we krwi może spaść zbyt nisko (hipoglikemia). Może to być również spowodowane dużym wysiłkiem fizycznym, zbyt małą ilością jedzenia, opóźnionym posiłkiem lub wstrzyknięciem insuliny w inne miejsce niż zwykle. Insulina jest wtedy zbyt szybko wchłaniana do krwi, co powoduje gwałtowny spadek poziomu cukru we krwi. Objawy to: głód, bladość, drżenie i pocenie się, drażliwość, zmęczenie, zawroty głowy i ból głowy. Jeśli hipoglikemia nie zostanie szybko opanowana, możesz zemdleć.
• Zbyt wysoki poziom glukozy we krwi: jeśli podasz zbyt mało insuliny, poziom glukozy we krwi może wzrosnąć zbyt wysoko (hiperglikemia). Może to być również spowodowane chorobą, stresem lub pominiętą dawką. Objawy to: częste oddawanie moczu, nadmierne pragnienie, zmęczenie. Długotrwały wysoki poziom cukru we krwi może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów.
• Niewielkie ryzyko nadwrażliwości na insulinę lub jej dodatki, takie jak konserwanty.
• Pogorszenie widzenia w pierwszych miesiącach. Wynika to z konieczności adaptacji oczu do zmienionego poziomu cukru we krwi. Zazwyczaj ustępuje to samoistnie.
• Miejsca po wstrzyknięciach, takie jak stwardnienia lub guzki na skórze. Nie należy wstrzykiwać insuliny w te miejsca, ponieważ utrudnia to regulację poziomu glukozy we krwi. Miejsca te zazwyczaj znikają samoistnie, co może potrwać od kilku miesięcy do roku.

Lekarz zawsze poinformuje Cię, jak często należy mierzyć poziom glukozy we krwi. U pacjentów z cukrzycą prawidłowy poziom cukru we krwi na czczo wynosi zazwyczaj od 4 do 8 mmol/l. W ciągu dnia wartość ta często wynosi poniżej 10 mmol/l. Czy wartości nagle się zmieniają? Skontaktuj się z lekarzem.

Cukrzycy typu 1 nie da się zapobiec, głównie dlatego, że jej przyczyny nie są jeszcze znane. Możesz jednak zrobić wiele, aby zapobiec cukrzycy typu 2. Czy masz nadwagę? Utrata wagi może znacznie zmniejszyć ryzyko zachorowania na cukrzycę. Ponadto odpowiedni styl życia i dieta mogą znacząco wpłynąć na zmniejszenie ryzyka.

https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/wat-is-diabetes 

https://www.diabetes.nl/wat-is-diabetes 

https://www.dvn.nl/diabetes 

https://www.apotheek.nl/klachten-ziektes/diabetes-mellitus