Huidverzorging

Huidverzorging omvat het reinigen van de huid, gevolgd door het aanbrengen van lotion, olie, crème of zalf. Voor een gezonde huid zijn er tal van producten beschikbaar om de huid te onderhouden en te verzorgen. Bij huidaandoeningen zoals acne en eczeem zijn deze producten echter niet altijd afdoende of kunnen ze de klachten zelfs verergeren. Er worden immers vaak diverse stoffen en chemicaliën toegevoegd aan huidverzorgingsproducten waarop de huid bij acne en eczeem heftig kan reageren.

Huidaandoeningen zijn irritaties van de huid die onder meer veroorzaakt worden door schimmels, virusinfecties en allergieën. Er bestaan erfelijke vormen, die genodermatosen worden genoemd. De aandoeningen die hier uitvoerig worden besproken zijn acne, rosacea en eczeem.

Acne

Acne, ook wel jeugdpuistjes genoemd, is een niet-besmettelijke huidaandoening waarbij de talgklierfollikel ontstoken raakt. De aandoening manifesteert zich vooral in het gelaat, de zogenaamde T-zone (voorhoofd, neus, kin), rug, nek, hals en schouders en komt voornamelijk voor tijdens de puberteit bij jongeren en jongvolwassenen tussen 12 en 24 jaar. Op latere leeftijd treedt acne vaker op bij vrouwen dan bij mannen. De talgproductie is noodzakelijk om uitdroging van de huid te voorkomen.

Er bestaan drie types acne: comedonen (mee-eters), pustels (puistjes) en infiltraten (ontstoken, rode, pijnlijke huid). Acne kan littekens veroorzaken die niet spontaan verdwijnen. Deze kunnen onder meer behandeld worden met lasertherapie.

Rosacea

Rosacea is een huidaandoening waarbij verwijde bloedvaatjes zichtbaar zijn. Ze komt vaak voor bij vrouwen tussen 30 en 50 jaar. De opstoten, ook wel ‘flare-ups’ genoemd, veroorzaken roodheid en maken puistjes en bultjes in het gelaat zichtbaar. De barrièrefunctie van de huid is bij personen met rosacea aangetast, waardoor de huid gevoeliger is voor invloeden van buitenaf.

De oorzaak van rosacea ligt vaak bij een verminderde barrièrefunctie van de opperhuid. Een andere aangetoonde relatie bestaat met de demodexmijt. Deze komt namelijk twintig keer zo vaak voor bij een rosacea-huid dan bij een gezonde huid. Triggers voor de ‘flare-ups’, zoals de opstoten genoemd worden, zijn: klimaatomstandigheden, bepaalde huidverzorgingsproducten met agressieve bestanddelen, roken en stress.

Eczeem

Eczeem wordt tot de huidaandoeningen gerekend, hoewel het officieel geen huidaandoening is, maar eerder een symptoom van een aandoening. Het wordt gekenmerkt door jeuk, roodheid, blaasjes, bultjes of kloofjes. Er bestaan verschillende vormen van eczeem, waarvan constitutioneel eczeem of atopisch eczeem de bekendste is. Deze vorm komt voor bij 20% van de kinderen. Atopie is de aangeboren aanleg om te reageren op stoffen zoals pollen en huisstofmijt. Het atopisch syndroom omvat hooikoorts, eczeem en astma. Dit zijn aandoeningen die het gevolg zijn van een overgevoeligheid van het lichaam voor bepaalde stoffen. De aandoening manifesteert zich vaak al op jonge leeftijd. Andere vormen van eczeem zijn:

• Seborroïsch eczeem: rode huid met gele, vettige schilfers, komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
• Contacteczeem: roodheid en jeuk door contact met bepaalde stoffen.
• Nummulair eczeem: nummulair betekent munt. De letsels zijn ovaal- of muntvormig.
• Dyshidrotisch eczeem: roodheid, schilfers aan de onderbenen. Soms ook zwellingen. Komt veel voor bij ouderen.
• Zwemmerseczeem: een schimmelinfectie aan de voet. Officieel is dit geen eczeem.
• Eczeem rond de ogen: door eczeem rond de ogen kunnen de oogleden gezwollen raken.

Daarnaast wordt er een onderscheid gemaakt tussen acuut en chronisch eczeem. Acuut eczeem ontstaat plots, met roodheid, zwelling, jeuk en blaasjes als gevolg. Nadien ontstaan schilfers en neemt de roodheid af. Chronisch eczeem is eczeem waarbij de schilferige fase overgaat in een verharding van de huid, waarbij de huidlijnen grover worden. Dit noemt men ‘lichenificatie’. In de harde, stugge huid kunnen kloven ontstaan.

Naast de drie vermelde huidaandoeningen (acne, rosacea en eczeem) bestaan er nog tal van andere huidaandoeningen, zoals:

• Psoriasis: een chronische huidaandoening waarvan plaque psoriasis de bekendste vorm is. Ze wordt gekenmerkt door rode vlekken en huidschilfers en kan gepaard gaan met gewrichtspijn. Er is een erfelijke factor vastgesteld bij deze aandoening.
• Netelroos of urticaria: hierbij ontstaan galbulten als gevolg van zwellingen in de lederhuid. Galbulten behoren tot de symptomen van netelroos. De zwellingen worden ook wel angio-oedeem genoemd en worden veroorzaakt door lekkage van bloedvaatjes.
• Scabiës: een besmettelijke huidaandoening veroorzaakt door de schurftmijt. De klachten bestaan vooral uit jeuk, maar er kunnen ook blaasjes ontstaan.
• Herpesinfectie: dit is een doorgaans onschuldige huidaandoening die meestal vanzelf geneest. De symptomen bestaan uit een pijnlijk, branderig gevoel en blaasjes.
• Couperose: een onschuldige, niet-besmettelijke huidaandoening. Het is een toename van het aantal rode en blauwe bloedvaatjes in de opperhuid. De vaatjes zijn soms rood en zichtbaar in het gelaat.
• Gordelroos: huiduitslag veroorzaakt door een virusinfectie. Er ontstaan blaasjes in een groep (gordel). De blaasjes veroorzaken pijn en jeuk. Het virus varicella zoster is ook de veroorzaker van waterpokken. Patiënten die gordelroos krijgen, hebben als kind waterpokken doorgemaakt.
• Allerlei virale en bacteriële infecties van de huid. Wat al deze aandoeningen gemeen hebben, is dat er een afwijking op de huid wordt vastgesteld. Dit kan een kleurafwijking zijn, zoals rode of witte vlekjes, maar ook een andere afwijking van de huid, zoals schilfers of bultjes.

Een tweede aspect dat deze aandoeningen gemeen hebben, is het gevoel van schaamte en frustratie dat ermee gepaard gaat. De symptomen zijn vaak zichtbaar en kunnen in het sociale verkeer vragen of vreemde blikken oproepen. Ongeveer een kwart tot een derde van de personen met chronische huidaandoeningen heeft ook nood aan psychologische ondersteuning. Bovendien kunnen aandoeningen waarbij jeuk optreedt, aanleiding geven tot een vicieuze cirkel van krabben-jeuk-krabben-jeuk. Het krabben verergert de klachten en veroorzaakt bovendien een aanzienlijke frustratie. Het is van groot belang dat de psychologische klachten ernstig worden genomen, zodat de patiënt een manier vindt om hiermee om te gaan en sociaal isolement en depressie vermeden kunnen worden.

Zoals hierboven reeds vermeld, herkent men een huidaandoening aan een afwijking op de huid. Dit kan zich uiten in roodheid, schilfering, bultjes, vlekjes, kloofjes, stipjes, kleurveranderingen en meer. De klachten gaan soms gepaard met jeuk, pijn of een branderig gevoel. Raadpleeg bij klachten een deskundige, zodat u snel en gericht met een behandeling kunt starten. Er zijn ook tal van huidaandoeningen, zoals ouderdomswratten, die doorgaans geen behandeling vereisen.

Wat kunt u zelf ondernemen? Indien u afwijkingen op uw huid vaststelt, is het belangrijk om een arts te raadplegen. Deze kan u een voorschrift voor medicatie bezorgen of u doorverwijzen naar een specialist. Eczeem kan uitgelokt of verergerd worden door een droge huid. Het is daarom essentieel dat u uw huid goed verzorgt en hydrateert. Wanneer u klachten ervaart, is het belangrijk dat u de juiste verzorging toepast. Vermijd ook krabben bij jeuk. Bij andere vormen, zoals acne en rosacea, is het aangewezen om bij te houden wanneer de symptomen zich voordoen. Dit kan een aanwijzing zijn voor de oorzaak en zo bijdragen tot een gerichte behandeling.  

De behandelingen voor huidaandoeningen zijn even divers als de aandoeningen zelf. Sommige verdwijnen spontaan, andere vereisen een gerichte aanpak. In het geval van acne kan de behandeling bestaan uit een zalf of crème. Bij ernstige klachten wordt soms antibiotica voorgeschreven. De littekens die eventueel achterblijven na acne kunnen behandeld worden met een laserbehandeling.

https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/acne/

https://huidzorgroyale.nl/huidproblemen/acne/acne-ectopica/

https://acnevitaal.nl/acne/soorten-acne/acne-fulminans/

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/indicatieteksten/acne_vulgaris#acne_vulgaris_behandelplan

https://www.polikliniekdeblaak.nl/huidziekten/acne-behandeling/

https://www.dokterdokter.nl/gezond-leven/algemeen/soorten-eczeem/item63956

https://www.vmce.nl/eczeem/wat-is-eczeem.html#wat-is-een-basiszalf

https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/seborrhoisch-eczeem-adulte-vorm/

https://www.huidziekten.nl/folders/nederlands/nummulair-eczeem.htm

https://www.dermicis.nl/nl/aandoeningen/eczeem/contacteczeem

https://www.huidinfo.nl/t/tylotisch-eczeem/

https://www.huidinfo.nl/h/hypostatisch-eczeem/ 

https://huidfonds.nl/je-huid/huidaandoeningen/eczeem/