Mentale gezondheidsproblemen bij mannen

Bespreekbaar maken

Vrouwen staan bekend om hun moodswings, hun dipjes en hun ‘off days’. Maar wist je dat mentale problemen net zo goed voorkomen bij mannen? Zij praten er alleen minder over. Toch is het goed om dit onderwerp onder de aandacht te brengen, want door het bespreekbaar te maken, kun je er iets aan doen. In dit overzicht zie je een aantal mentale gezondheidsproblemen die bij mannen kunnen voorkomen.

Posttraumatische stressstoornis (PTSS)

Je kunt in je leven iets meemaken dat erg ingrijpend is. Denk bijvoorbeeld aan een oorlogstrauma, een overval, seksueel geweld, een ernstig ongeluk, een terroristische aanslag, een echtscheiding of het verlies van een dierbare. Dat geeft veel, en vaak ook langdurige stress en mentale problemen. Je kunt daardoor last krijgen van lichamelijke en/of geestelijke klachten, zoals:

1. Aanhoudende angst, ook al is de traumatische situatie al lang voorbij;
2. Het alsmaar herbeleven van de stresssituatie, bijvoorbeeld door er steeds opnieuw aan te denken of erover te dromen;
3. Fysieke reacties bij het horen, zien of lezen over iets dat met de gebeurtenis te maken heeft (zoals trillen, zweten, misselijkheid, hyperventilatie);
4. Het vermijden van herinneringen, dingen of plaatsen die met de gebeurtenis te maken hebben;
5. Depressieve gevoelens, minder zin om dingen te doen;
6. Prikkelbaarheid, schrikachtigheid of andere tekenen van verhoogde waakzaamheid;
7. Concentratiestoornissen;
8. Slaapproblemen.

Vooral mannen hebben de neiging om nare gedachten en herinneringen weg te stoppen en geen aandacht te besteden aan de mentale gezondheidsproblemen. Hulp zoeken is echter wel heel belangrijk. Er zijn verschillende mogelijkheden om PTSS te behandelen. Zo worden er tegenwoordig goede resultaten geboekt met EMDR, een behandeling waarbij je met je ogen een snelle beweging moet maken, waardoor de herinnering zijn emotionele lading (deels) verliest. Je huisarts kan je doorverwijzen voor deze behandeling.

Angst- of paniekstoornis

Een angststoornis is echt niet iets dat alleen bij vrouwen voorkomt. Ook bij mannen kan de paniek ineens in volle hevigheid toeslaan. Als zo’n angstaanval gepaard gaat met allerlei nare lichamelijke klachten, zoals hyperventilatie, hartkloppingen of hevig transpireren, dan ontstaat er ook nog eens angst voor de angst. En zo is het cirkeltje rond. Angst- en paniekstoornissen zijn over het algemeen goed te behandelen.

Gedragsverslavingen

Een gedragsverslaving is iets anders dan een verslaving aan bepaalde stoffen, zoals drugs of alcohol. Bij een gedragsverslaving zit je bijvoorbeeld hele dagen achter je computer spelletjes te doen. Of je blijft gokken ondanks hoge schulden. Ook een seksverslaving komt bij mannen vaak voor. De gevolgen van een gedragsverslaving kunnen enorm zijn; van financiële problemen tot het stranden van een relatie, eenzaamheid en aanhoudende somberheid. Hulp zoeken bij een gedragsverslaving kan helpen om de vicieuze cirkel te doorbreken.

Depressie

Een beetje down zijn is tot daar aan toe. Maar als je weken- of zelfs maandenlang last hebt van een sombere stemming, dan spreek je toch echt van een depressie. De algemene kenmerken van een depressie zijn onder andere:

1. Aanhoudende somberheid;
2. Minder of geen interesse in je omgeving;
3. Nergens zin in hebben;
4. Meer of juist minder eten en/of slapen;
5. Moeite met denken, concentreren en het nemen van besluiten;
6. Vermoeidheid, gebrek aan energie;
7. Rusteloos zijn of juist niet in beweging kunnen komen.

Depressieve mannen kunnen daarnaast (of in plaats daarvan) nog andere symptomen vertonen, zoals:

1. Agressie;
2. Lichamelijke klachten, zoals rugpijn, hoofdpijn of maagpijn;
3. Minder zin in seks;
4. Roekeloos gedrag.

Zelfmoordgedachten

Sommige mannen krijgen bij een depressie of bij andere mentale gezondheidsproblemen last van zelfmoordgedachten, of terugkerende gedachten aan de dood. De cijfers zijn verbijsterend: iedere minuut sterft er op de wereld een man door zelfmoord. Dat is heel schrijnend, want aan een depressie kun je veel doen, als je maar hulp zoekt. Heb jij, of iemand in je omgeving last van zelfmoordgedachten, dan kun je bijvoorbeeld contact opnemen met 113online zelfmoordpreventie.

Wat te doen bij mentale problemen

Veel mannen zwijgen over hun psychische klachten. In onze cultuur heerst nog altijd een ‘grote jongens huilen niet’-mentaliteit. Dat is jammer, want juist door erover te praten, kun je veel ellende voorkomen. Mentale problemen bij mannen zijn meestal goed te behandelen, bijvoorbeeld door middel van therapie en/of medicijnen.

Heb jij last van psychische klachten, blijf er dan niet mee rondlopen, maar ga in gesprek! Praat erover met familie, een vriend of je huisarts. Wil je liever niet met een bekende praten, dan zijn er speciale hulplijnen voor psychische klachten die je (al dan niet anoniem) kunt bellen.

Bronnen: Mentaalvitaal.nl, Hersenstichting, Thelivelovelaughfoundation.org, Movemberfoundation