Winterdip? Zo kom je energieker de winter door

Als de dagen steeds korter worden, krijgen veel mensen last van vermoeidheid. Minder daglicht in het najaar kan zorgen voor een flinke winterdip. Heb jij hier ook zo’n last van? In dit artikel leer je meer over de oorzaken én de oplossingen. Zo kom jij vrolijker en energieker de winter door.

Wintermoeheid: symptomen

Niet iedereen heeft er last van, maar sommige mensen hebben het behoorlijk moeilijk wanneer de dagen korter worden. Vermoeidheid is de belangrijkste klacht. Misschien merk je zelf ook wel dat je ‘s ochtends extra veel moeite hebt om je bed uit te komen. ‘s Avonds laat je steeds meer activiteiten schieten omdat je er de energie niet voor op kunt brengen. Het liefst krul jij jezelf op onder een deken op de bank, of ga je vroeg onder de wol. Je voelt je een beetje somber, mat of prikkelbaar.

Winterdipje of seizoensgebonden depressie?

Misschien heb je last van een winterdipje, zoals zoveel mensen in deze tijd van het jaar. Sommige mensen hebben echter een heuse winterdepressie, ook wel seizoensgebonden depressie genoemd. Hierbij zijn de klachten ernstiger. Ze keren ieder jaar in het najaar terug en verdwijnen weer in de lente. Je sociale contacten lijden eronder en aan werk of sport moet je al helemaal niet denken. Behalve energiegebruik heb je ook weinig levenslust. Je kunt nauwelijks van het leven genieten, wat je ook doet. Ook kan het zijn dat veel behoefte hebt aan slaap en eten. Vrouwen en jongvolwassenen hebben hier gemiddeld vaker last van.

Oorzaken van vermoeidheid door minder daglicht

Minder daglicht is de belangrijkste oorzaak van je vermoeide en sombere gevoelens in het najaar. Als de zon later opkomt en eerder ondergaat, word je minder blootgesteld aan daglicht dan in de lente- en zomermaanden. Maakt dat dan zoveel uit voor je energieniveau en humeur? Jazeker! Daglicht heeft namelijk invloed op verschillende belangrijke lichamelijke en geestelijke processen:

1. Door daglicht maken je hersenen de neurotransmitter serotonine aan. Deze is heel belangrijk voor je stemming. Serotonine beïnvloedt ook onder andere je mentale vermogens, eetlust, spijsvertering, slaap- en waakritme en zelfs seksuele processen.
2. De aanmaak van het hormoon melatonine verandert ook onder invloed van het daglicht. Dit is ook verbonden met je stemming en je slaap- waakritme. Zodra het donker wordt, gaat je lichaam dit aanmaken. Dit zorgt voor een slaperig gevoel.
3. Zonlicht helpt je lichaam vitamine D aanmaken. Kom je in het najaar weinig buiten, dan kan hieraan een tekort ontstaan. Dit komt vooral voor bij kinderen, ouderen en mensen met een getinte huid. Dit kan ook leiden tot lusteloosheid. Andere symptomen zijn spierpijn en -krampen, bloedend tandvlees, hyperventilatie en angstaanvallen.

Hoe kom jij dit jaar beter de winter door? 5 tips

Herken je de bovenstaande symptomen en heb je er veel last van? Neem dan contact op met je huisarts. Deze kan nagaan wat bij jou de oorzaak van deze klachten is. Zo kan gekeken worden welke behandeling mogelijk is. Hieronder zetten we wat opties voor je op een rijtje. Maar er zijn ook eenvoudige oplossingen die je zelf kunt proberen.

Slaap op vaste tijden

Creëer zelf regelmaat in je slaap- en waakritme door op vaste tijden op te staan en te gaan slapen. Probeer niet toe te geven aan je toegenomen verlangen naar slaap en houd je aan een gezond schema van 7-8 uur slaap per nacht.

Eet regelmatig en gezond

Gezonde voeding helpt om je beter te voelen. Neem drie maaltijden per dag, het liefst op vaste tijden. Eet niet veel meer dan anders. Misschien heb je een sterke behoefte aan veel koolhydraten in bijvoorbeeld chips of friet. Kies liever voor volkoren granen of koolhydraten uit fruit en groenten. Zorg ook voor een mooie balans tussen koolhydraten, eiwitten en vetten.

Maak tijd voor dingen die je gelukkig maken

Misschien vind je het moeilijker om van dingen te genieten dan anders. Plan toch activiteiten in die je meestal gelukkig maken. Denk aan een mooie film kijken, een inspirerend boek lezen, naar een sportwedstrijd kijken of je zelf in het zweet werken. Dit kan natuurlijk ook op de dansvloer zijn!

Breng tijd door met familie en vrienden

Soms is de drempel om je huis te verlaten groot en heb je nergens zin in. Toch is het belangrijk om te investeren in je relaties. Breng tijd door met vrienden en familie. Al was het maar om samen een beetje te mopperen op die donkere dagen… Grote kans dat jullie elkaar toch een beetje opvrolijken. Ook weten mensen dan dat je in deze tijd misschien wel een steuntje in de rug kunt gebruiken.

Ga toch naar buiten!

Vooral bij een winterdip is het goed om naar buiten te gaan. Zoek een stukje natuur op en maak een stevige wandeling. Of ga in ieder geval toch boodschappen doen of even in je tuin of op je balkon zitten. Zeker als de zon schijnt. Zowel zonlicht als lichaamsbeweging krikken je humeur en energieniveau weer op. Streef naar 30 minuten per dag.

Behandelingen van winterse klachten

Voor een seizoensgebonden depressie of andere winterse klachten bestaan inmiddels verschillende behandelingen. In overleg met je huisarts kun je kiezen voor:

1. vitamine D supplementen
2. lichttherapie
3. cognitieve gedragstherapie
4. antidepressiva

Is de winterperiode voor jou ook altijd lastig door te komen? Dankzij deze tips gaat het dit jaar hopelijk beter!

Bronnen:

‘More Than Just the Winter Blues? Learn how to recognize and take control of SAD’, ontleend aan: https://www.rush.edu/health-wellness/discover-health/more-just-winter-blues

‘Winterdepressie en lichttherapie’, Y. Meesters, P.A. Lambers, R.H. van den Hoofdakker, A.L. Bouhuys en D.G.M. Beersma. Ontleend aan website Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 21-10-2018: https://www.ntvg.nl/artikelen/winterdepressie-en-lichttherapie/volledig

‘VITAMINE D: SYMPTOMEN VAN EEN TEKORT IN DE WINTER’, ontleend aan https://www.nationalezorggids.nl/ziekenhuizen/nieuws/41093-vitamine-d-symptomen-van-een-tekort-in-de-winter.html