Zomertijd, gezond of niet?

In het laatste weekend van maart verzetten we de klok een uurtje vooruit: de zomertijd gaat in! Het blijft een discussie, het halfjaarlijkse verzetten van de klok. De meerderheid van de EU is voor het afschaffen van de zomer/wintertijd in 2021.

Is zomertijd goed voor?

Het gelijk zetten van het uurwerk naast je bed, in de woonkamer, in de auto, van de magnetron, de oven, de tv, je mobiel en je horloge is zo gepiept. Nu alleen je biologische klok nog. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Voor veel mensen is het ingaan van de zomertijd elk jaar weer aanleiding voor veel ongemakken, zoals oververmoeidheid, slapeloosheid en algehele malaise. Is dat ene uurtje dan echt zo belangrijk voor je lijf, of stellen we ons gewoon een beetje aan? En is de zomertijd dan eigenlijk wel goed voor je?

Bioritme verstoord

Een zomertijdkater ontstaat als je bioritme verstoord raakt. Als op de eerste maandagochtend in de zomertijd de wekker om half zeven gaat, is het voor je lijf eigenlijk pas half zes. Op dat tijdstip staat het lichaam nog in de nachtstand. Het moet dan razendsnel overschakelen op allerlei biologische processen. Vooral avondmensen hebben hier moeite mee. Zij kunnen dagen- tot wekenlang last hebben van vermoeidheid, hoofdpijn en andere ellende. En dat is beslist geen aanstelleritis. Onderzoeken hebben zelfs uitgewezen dat er meer hartaanvallen plaatsvinden in de eerste week van de zomertijd.

Slechte nachtrust

De zomertijd is ooit ingesteld als bezuinigingsmaatregel. Het extra uurtje daglicht zou een hoop energie besparen. De keerzijde daarvan is dat je in feite een uur vroeger naar bed moet. Ook hier zijn avondmensen in het nadeel. Zij liggen vaak urenlang te woelen en te draaien voordat ze naar dromenland afreizen. Dit zorgt voor een slechte nachtrust. Daardoor zijn ze ’s ochtends nog minder uitgerust, en zo is het cirkeltje rond.

Je zou bijna denken dat de zomertijd alleen maar slecht is voor je. Maar dat is juist niet het geval. Een extra uur daglicht zorgt bijvoorbeeld voor een goed humeur, een betere weerstand en stevige botten.

Tips bij het verzetten van de klok

Ben jij één van die mensen die als een berg opziet tegen de eerste maandagochtend in de zomertijd? Deze tips helpen je om snel van dat jetlaggevoel af te komen:

1. Zet de klok op zaterdagavond al vast een uur vooruit. Zo kun je al vast een beetje wennen aan het idee.
2. Sta zondagochtend op tijd op. Lekker lang uitslapen is verleidelijk, maar brengt op maandagochtend alleen maar meer ellende.
3. Slaap met de gordijnen een stukje open zodat het daglicht eerder naar binnenkomt. Je hersenen krijgen dan veel vroeger een seintje om wakker te worden, ook als je je ogen nog dicht hebt.
4. Doe zodra de wekker afloopt de gordijnen helemaal open. Hoe meer licht je ogen waarnemen, hoe sneller je lichaam in de dagstand schiet.
5. Beweeg zoveel mogelijk, bij voorkeur in de buitenlucht. Daglicht en lichaamsbeweging hebben een positieve invloed op je slaap-waakritme.
6. Probeer ’s avonds op tijd naar bed te gaan, ook als je nog niet moe bent.
7. Voor hardnekkige gevallen kan een wake-up light of daglichtlamp uitkomst bieden.

Zomertijd of wintertijd?

De meningen over zomer- en wintertijd lijken aardig verdeeld. Dr. Gordijn van Rijksuniversiteit Groningen vindt het afschaffen van de wintertijd geen goed idee en is voor het afschaffen van de zomertijd. In de ochtend zou het te lang donker blijven, waardoor we licht missen dat we zo hard nodig hebben. Daarentegen, onderzoeker Mayer Hillman concludeert om de wintertijd juist af te schaffen, omdat dit beter voor de gezondheid zou zijn. Hoewel in sommige landen de zomertijd al lang weer is afgeschaft, ziet het er niet naar uit dat dit bij ons gaat gebeuren. Eigenlijk wel zo gemakkelijk: zo krijgt iedereen om het half jaar zijn zin. Welke periode heeft jouw voorkeur?

Bronnen: Rijksuniversiteit Groningen, scientias.nl