Wereld Astma Dag: Waarom aandacht voor astma nog steeds nodig is

Een wereldwijd initiatief met lokale impact

Het Global Initiative for Asthma (GINA) organiseerde in 1998 de allereerste Wereld Astma Dag. Sindsdien wordt deze dag ieder jaar gehouden op de eerste dinsdag van mei, met als doel wereldwijd meer aandacht te vragen voor astma: een chronische aandoening van de luchtwegen die miljoenen mensen treft. Jaarlijks wordt een thema gekozen dat inspeelt op de actuele situatie. Dit jaar wordt benadrukt dat goede zorg en begeleiding nog lang niet overal vanzelfsprekend zijn – ook niet in landen met een goed ontwikkeld zorgsysteem. 

Astma in cijfers: een wijdverbreid gezondheidsprobleem

De cijfers laten zien hoe wijdverspreid astma is: 

• Meer dan 260 miljoen mensen wereldwijd leven met astma.  
• In Europa zijn dat er meer dan 30 miljoen, waaronder veel volwassenen. 
• In Spanje leeft naar schatting circa 3 miljoen mensen met astma, goed voor zo’n 5 tot 7% van de bevolking.  

Hoewel veel mensen met astma een relatief normaal leven kunnen leiden, blijven er grote verschillen in hoe goed hun klachten onder controle zijn.  

Waarom goede controle vaak uitblijft

Goede astmacontrole betekent: weinig of geen klachten, een actieve levensstijl en weinig tot geen noodmedicatie. Helaas blijkt dat voor veel mensen niet vanzelfsprekend. GINA wijst op meerdere oorzaken: 

• Gebrekkige kennis over het juiste gebruik van inhalatiemedicatie. 
• Laag ziektebesef, vooral bij milde of wisselende symptomen. 
• Belemmeringen in toegang tot zorg, zoals lange wachttijden of onvoldoende begeleiding. 
• Moeilijk te beïnvloeden omgevingsfactoren kunnen ondanks correcte behandeling het onder controle houden van astma bemoeilijken, zoals blootstelling aan rook, luchtvervuiling of vochtige woonomstandigheden.  

Daarom pleit GINA ervoor dat zorgverleners niet alleen symptomen behandelen, maar ook aandacht besteden aan de onderliggende ontsteking in de luchtwegen en educatie op maat bieden. 

Internationale verschillen in behandeling en voorlichting

Wereldwijd zijn er grote verschillen in hoe astma wordt behandeld en gecommuniceerd. In sommige landen zijn moderne inhalatiemedicatie en voorlichting goed beschikbaar. In andere landen is toegang tot basiszorg beperkt, met ernstige gevolgen zoals: 

• Meer ziekenhuisopnames 
• Een hogere ziektelast 
• Ernstigere astma-aanvallen 
• In sommige gevallen zelfs vermijdbare sterfte 

Ook binnen Europa zijn er duidelijke verschillen. In Duitsland is de astmazorg relatief goed georganiseerd, met brede toegang tot gespecialiseerde longartsen en inhalatiemedicatie. Toch zijn er ook daar groepen die onvoldoende begeleiding krijgen, bijvoorbeeld door taalbarrières, beperkte gezondheidsvaardigheden of sociaaleconomische factoren.  

Wat kun je zelf doen?

Bewustwording is de eerste stap naar betere controle en behandeling. Deze tips kunnen helpen: 

• Herken symptomen zoals piepende ademhaling, benauwdheid en chronisch hoesten. 
• Bespreek klachten altijd met een arts, ook als ze tijdelijk lijken. 
• Gebruik medicijnen zoals voorgeschreven en vraag uitleg bij twijfel. 
• Laat je jaarlijks controleren om de behandeling af te stemmen. 
• Vermijd triggers zoals rook, huisstofmijt of luchtvervuiling waar mogelijk. 

Conclusie: aandacht blijft nodig

Astma is een chronische aandoening met een grote impact, die vaak onderschat wordt. Wereld Astma Dag herinnert ons eraan dat goede zorg, duidelijke informatie en gelijke toegang nog steeds niet vanzelfsprekend zijn. Maar met gezamenlijke inspanning en meer bewustzijn kunnen we het verschil maken – voor miljoenen mensen wereldwijd. 

Samen met Dokteronline kunnen we de juiste weg vinden die past bij jouw specifieke situatie.