Herpes genitalis

Herpes genitalis is een van de meest voorkomende seksueel overdraagbare aandoeningen. Dit komt doordat veel mensen drager zijn van het herpesvirus.

Het virus kent verschillende subtypes. Vooral herpes simplex type 1 (HSV-1) is bekend: dit virus veroorzaakt meestal een koortslip. Herpes simplex type 2 (HSV-2) lijkt sterk op type 1, maar veroorzaakt vooral klachten ter hoogte van de geslachtsdelen.

Niet iedereen die besmet is met het herpesvirus ontwikkelt daadwerkelijk een koortslip of herpes genitalis. Maar ook zonder symptomen is herpes zeer besmettelijk. U kunt dus herpes genitalis oplopen van iemand die wel besmet is, maar (nog) geen klachten vertoont. Op die manier kunt u het herpesvirus ook ongemerkt doorgeven aan iemand anders.

Herpes genitalis veroorzaakt bij sommige personen duidelijke klachten. Maar het komt ook vaak voor dat een besmetting zonder symptomen verloopt. Indien er wel klachten optreden, merkt u dit meestal binnen een week nadat u besmet bent geraakt. Hieronder vindt u de meest voorkomende symptomen van herpes genitalis:

Algemene symptomen van herpes genitalis

• Blaasjes of zweertjes ter hoogte van of rond de mond, anus en/of geslachtsdelen. De blaasjes zijn gevuld met helder vocht en voelen pijnlijk aan. Binnen ongeveer drie weken drogen ze uit of gaan ze open. Nadien genezen ze zonder littekens na te laten;
• Rode vlekjes op de huid;
• Jeuk, pijn en/of een branderig gevoel, soms ook bij het plassen of ontlasten;
• Algemeen ziek gevoel;
• Koorts;
• Spierpijn.

Symptomen van herpes genitalis bij mannen

Specifieke symptomen van herpes genitalis bij mannen zijn:

• Blaasjes of zweertjes aan de buitenzijde van de penis.

Symptomen van herpes genitalis bij vrouwen

Specifieke symptomen van herpes genitalis bij vrouwen zijn:

• Blaasjes of zweertjes op de huid of slijmvliezen van de schaamlippen, vagina en/of baarmoederhals;
• Vaginale afscheiding, soms gepaard met jeuk;
• Opgezette lymfeklieren in de liesstreek;
• Bij zwangerschap vanaf de 34e week (bij een eerste besmetting): het virus kan tijdens de bevalling worden overgedragen op het kind. Dit is zeldzaam, maar de baby loopt dan risico op infecties aan de huid, ogen of het zenuwstelsel.

Wanneer de klachten van herpes genitalis verdwijnen, blijft het virus aanwezig in het lichaam. De blaasjes kunnen dus terugkeren. Dit gebeurt vaak wanneer het afweersysteem tijdelijk verzwakt is. Bijvoorbeeld door stress, oververmoeidheid of ziekte. Maar ook andere factoren, zoals menstruatie, kunnen het herpesvirus activeren.

De eerste opstoot van herpes genitalis veroorzaakt doorgaans de meest uitgesproken klachten. Bij een herval zijn de symptomen meestal milder. De blaasjes genezen dan ook sneller.

Het herpes simplexvirus verspreidt zich tijdens intiem lichamelijk contact tussen de geslachtsdelen en bij contact met de anus of mond. U kunt herpes genitalis dus oplopen via vaginale seks, orale seks en anale seks. En wanneer de besmette zones worden aangeraakt met de vingers of bijvoorbeeld een seksspeeltje, kan de soa zich op die manier verspreiden.

Let op: ook iemand met een koortslip kan het herpes genitalisvirus overdragen. Omgekeerd kan ook (u kunt een koortslip krijgen door contact met iemand die herpes genitalis heeft).

Herpes genitalis voorkomen

Om herpes genitalis te voorkomen, is veilig vrijen een van de belangrijkste maatregelen die u kunt nemen. Een condoom biedt echter geen volledige bescherming tegen herpes genitalis. Het virus kan zich immers ook via de huid en mond verspreiden. Indien u klachten heeft, wacht u best met seks tot alle zweertjes volledig verdwenen zijn. Zo bent u zeker dat u het virus niet verder verspreidt.

Let ook goed op hygiëne; raak de blaasjes en/of korstjes zo weinig mogelijk aan, was regelmatig uw handen en deel tijdens het vrijen geen seksspeeltjes.

De klachten bij herpes genitalis lijken op die van andere aandoeningen, zoals een blaasontsteking of de soa syfilis. U kunt een besmetting met andere soa’s uitsluiten door een algemene soa-test te (laten) uitvoeren. Daarnaast kan een arts op basis van uw klachten vaststellen of u herpes genitalis heeft. In geval van twijfel kan de arts wat vocht uit de blaasjes afnemen en dit laten onderzoeken in het laboratorium.

Indien u inderdaad herpes genitalis heeft, is de kans groter dat u ook een andere soa heeft opgelopen. Ook in dat geval is het aangewezen om een algemene soa-test te laten uitvoeren. Breng ook uw partner(s) op de hoogte. Hij of zij kan zich dan ook laten testen. Zo voorkomt u dat het virus zich verder verspreidt.

De klachten bij herpes genitalis verdwijnen meestal spontaan. Gemiddeld duurt dit ongeveer drie weken. Indien u veel last heeft van symptomen, is een behandeling mogelijk. Door de medicatie verdwijnt het herpesvirus niet, maar de klachten nemen wel snel af.

Er zijn verschillende geneesmiddelen voor de behandeling van herpes genitalis:

• Virusremmende medicatie, zoals aciclovir of valaciclovir. Deze geneesmiddelen zorgen ervoor dat het virus sneller afneemt waardoor de klachten sneller verdwijnen. Virusremmers worden vooral bij een eerste acute infectie met uitgesproken klachten gebruikt;
• Pijnstillende medicatie, zoals paracetamol en ibuprofen. Deze geneesmiddelen verminderen symptomen zoals pijn en jeuk;
• Lokale behandeling, zoals een zalf. Meestal wordt hiervoor zinkzalf gebruikt. De werkzame stof zorgt ervoor dat de blaasjes en zweertjes sneller uitdrogen.

Behandeling van herpes genitalis: goed om te weten

Houd bij de behandeling van herpes genitalis rekening met het volgende:

• Virusremmende medicatie kan in sommige gevallen bijwerkingen veroorzaken. Zo kunt u last krijgen van klachten zoals misselijkheid, braken, buikpijn, diarree of hoofdpijn. Ook duizeligheid en huiduitslag kunnen voorkomen;
• Lees voor gebruik steeds aandachtig de bijsluiter. Hierin vindt u belangrijke informatie over het gebruik van de medicatie, alle mogelijke bijwerkingen en andere waarschuwingen;
• Virusremmers maken u niet resistent tegen het herpesvirus. Daarom blijft veilig vrijen zeer belangrijk;
• Blijven de klachten aanhouden nadat de behandeling is afgerond? Raadpleeg dan een arts.

Veel geneesmiddelen tegen herpes genitalis zijn enkel op voorschrift verkrijgbaar. Bij Dokteronline kunt u een geschikte behandeling aanvragen. Uw aanvraag wordt beoordeeld door een arts op basis van de door u ingevulde medische vragenlijst. Het uitgeschreven voorschrift wordt vervolgens doorgestuurd naar een apotheek, waarna de voorgeschreven medicatie discreet bij u thuis wordt afgeleverd.

Wenst u meer informatie over de geneesmiddelen tegen herpes genitalis? Raadpleeg gerust een arts of apotheker.

https://www.rivm.nl/herpes-genitalis

https://www.soaaids.nl/nl/alle-soas/herpes-genitalis