
- SOA
- SOA
Waarom nemen soa-cijfers toe in sommige landen en niet in andere?
Geschreven door: Redactie
Laatste wijziging:
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) zijn een groeiend probleem in verschillende landen. De oorzaken lopen uiteen en zijn sterk afhankelijk van voorlichtingsbeleid, preventiecampagnes en de toegankelijkheid van zorg. Terwijl landen zoals Zweden en Finland succes boeken met een geïntegreerde aanpak, zien Nederland en andere landen kansen om van deze strategieën te leren. Hoe keren we de trend?

Gebrekkige en versnipperde voorlichting
Seksuele voorlichting is niet in elk Europees land even goed geregeld. In Nederland is deze bijvoorbeeld niet uniform, waardoor niet alle jongeren dezelfde essentiële kennis krijgen. In het Verenigd Koninkrijk wordt soa-preventie expliciet behandeld, maar mist de bredere benadering rond genot, wederzijds respect en gezonde relaties. Onderzoek suggereert dat een holistische aanpak kan bijdragen aan veiliger gedrag en een vermindering van soa’s.
Landen met succesvolle voorlichtingsprogramma’s:
- Zweden: seksuele voorlichting is integraal onderdeel van het onderwijs en bevat zowel medische feiten als sociale aspecten.
- Duitsland: het inclusieve LIEBESLEBEN-programma maakt gebruik van humor en openheid om taboes te doorbreken.
- Finland: integreert seksuele gezondheid binnen bredere welzijnsprogramma’s en biedt gratis soa-tests aan jongeren.
Afname condoomgebruik
In verschillende landen is condoomgebruik gedaald, wat kan bijdragen aan de stijging van soa-cijfers. Spanje en Italië hebben weinig effectieve campagnes en kampen met stigma’s rondom condooms, terwijl Zweden en Duitsland bewustwording actief stimuleren.
Wat werkt?
- Safer Sex Education (Zweden): interactieve workshops en sociale media vergroten het condoombewustzijn.
- LIEBESLEBEN (Duitsland): inclusieve, taboedoorbrekende campagnes bereiken een breed publiek.
- Nederland heeft initiatieven zoals Sense, maar moet barrières zoals stigma en het gebrek aan urgentie beter aanpakken.
Antibioticaresistentie: een urgent probleem
Een groeiend probleem in Europa is antibioticaresistentie, met name bij gonorroe. Dit maakt behandelingen minder effectief en vergroot de kans op complicaties. Vooral in het Verenigd Koninkrijk stijgt het aantal resistente gevallen.
Hoe landen dit aanpakken:
- Duitsland en het VK investeren in datagedreven interventies en gerichte campagnes.
- Regelmatige soa-tests en tijdige diagnose zijn cruciaal om verdere verspreiding van resistente bacteriën te voorkomen.
- Strikter antibioticagebruik helpt resistentie af te remmen.
- Stimuleren van condoomgebruik: Preventie kan een belangrijke rol spelen in het beperken van soa-verspreiding en antibioticaresistentie.
Lessen uit Europa: Wat werkt wel?
Zweden: Pionier in seksuele voorlichting
Zweden heeft een van de meest uitgebreide seksuele voorlichtingsprogramma’s ter wereld, wat mogelijk bijdraagt aan een bredere bewustwording over seksuele gezondheid en een laag aantal tienerzwangerschappen. Volgens het rapport van de Zweedse volksgezondheidsautoriteit over tien jaar hiv-preventie, heeft de integratie van seksuele gezondheidsprogramma’s in het onderwijssysteem gezorgd voor een beter begrip en een gerichte aanpak van soa-preventie.
Duitsland: Inclusieve en creatieve campagnes
Duitsland biedt sinds 1968 inclusieve seksuele voorlichting aan op scholen. Campagnes zoals LIEBESLEBEN doorbreken taboes en bevorderen veilig gedrag. Inclusiviteit staat hierbij centraal, wat diverse doelgroepen aanspreekt.
Finland: Preventieve zorg centraal
Finland combineert openheid met gratis soa-testen en integreert seksuele voorlichting in het welzijnsbeleid.
Wat betere seksuele voorlichting oplevert
Uit de Europese vergelijking blijkt dat landen met robuuste voorlichtingsprogramma’s duidelijke voordelen ervaren:
- Veiliger seksueel gedrag door betere kennis over condoomgebruik en soa’s.
- Lagere zorgkosten door een afname in soa-gerelateerde behandelingen.
- Maatschappelijke winst door minder stigma en betere toegang tot zorg.
- Betere beheersing van antibioticaresistentie door preventie.
Hoe Europese landen vooruitgang kunnen boeken
- Introduceer een nationaal curriculum met verplichte seksuele voorlichting.
- Start inclusieve en grootschalige campagnes over veilig vrijen.
- Maak anonieme en gratis testen breed toegankelijk.
- Zet in op moderne communicatiemiddelen zoals sociale media en influencers.
- Stimuleer onderzoek naar alternatieve behandelmethoden.
- Leer van de succesvolle strategieën in Zweden, Duitsland en Finland.
Toekomstperspectief en conclusie
De stijgende soa-cijfers in landen zoals Nederland, het VK, Spanje en Italië vereisen een gecoördineerde aanpak. De successen in Zweden, Finland en Duitsland laten zien dat robuuste voorlichtingsprogramma’s, gerichte campagnes en toegankelijke zorg mogelijk bijdragen aan een significante verbetering.
Om soa’s effectief terug te dringen, moeten landen niet alleen investeren in preventie, maar ook stigma’s aanpakken en testen laagdrempelig maken. Z9o kunnen we niet alleen soa’s verminderen, maar ook bijdragen aan een gezondere en opener samenleving.
Samen met Dokteronline kunnen we een behandeling vinden die past bij jouw specifieke situatie.
Bronnen
https://seksuelevorming.nl/visie-beleid/overheidsbeleid-en-regelgeving/
https://open.overheid.nl/documenten/45142944-1773-4433-be1f-5b083872aa5f/file
https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/Dokumente/BZgA_CountryFactsheet_Sweden.pdf
https://coface-eu.org/wp-content/uploads/2021/12/4.10.19-SHORT.pdf
https://www.soaaids.nl/nl/soa-cijfers
https://arno.uvt.nl/show.cgi?fid=156338
https://stdhub.org/innovative-std-prevention-programs-case-studies-from-around-the-globe/
https://academic.oup.com/eurpub/article/33/Supplement_2/ckad160.1216/7328210?login=false